Сын есімді сөйлем мүшесіне қарай ажырат.
Қалиман шылбырдың күрмелі басын көкжалдың тұмсығына кигізіп жіберді. Аспалы бесік өз екпінімен тұра берді.
№2. Мына сөйлемдерде сын есім сөйлемнің қандай мүшесі болып тұр.
Білімге дүние жарық, білімсіздің күні кәріп. Жақсылық іс қайда болса, жақсы ат сонда. Өнегелі өрге жүзер.
№3. Мын сөйлемдердегі сын есімдерді табыңдар.
1 тапсырма:
1. Үлкен бастар, кіші қостар.
2. Жақсылыққа жақсылық-әр адамнық ісі, жамандыққа жақсылық-ер адамның ісі.
3. Жақсыда жаттық жоқ.
4 тапсырма: Төмендегі жай шырай сын есімдерді қатыстырып сөйлем құраңдар:
Терең, таяз, әдемі, семіз, ауыр, жеңіл, қара, ұзын, тәуір, қышқыл, тәтті, аласа, биік.
5 тапсырма: Төмендегі сын есімдерден салыстырмалы шырай жасап жазыңдар:
төмен, жуас, әділ, сүйкімді, қошқыл, сылбыр, тентек, тар, боз, сұйық, ыстық, келте, ашық, түзу, қисық, салтақ, саяз, бұжыр, қоңыр.
6 тапсырма: Төмендегі сын есімдерден күшейипелі шырай және асырмалы шырай жасаңдар:
Қара, аласа, бос, ауыр, келте, ащы, биік, шұбар, боз, әлді, еріншек, жақсы, тәуір, күрең, сопақ, жалпақ, қырлы.
Үлгі: жап-жалпақ. Тым жалпақ.
7. тапсырма. Төмендегі сын есімдерге сапалық сын есімдерді бір бөлек, қатыстық сын есімдерді бір бөлек жаз:
Қызыл. Еріншек. Ақылды. Қара ала. Түпсіз. Терең. Кең. Алыс. Анық. Ибалы. Мықты. Пәлеқор. Жеңіл. Жайлы. білгіш. Кәрі. Жасық. Арзан.
8. тапсырма. Көп нүктенің орнына төмендегі жұрнақтардың тиістісін қойып, туынды сын есім жасаңдар:
Үлгі: жұқпалы.
Жұқ, қап, көтер, тербел, бас, жылт, кіші, ұрыс,от, көйлек, қара, тұса, жала, тас, тұз, жаз, күз, шоқпар.
Жұрнақтар: -палы, -іңкі, -мелі, -палы, -ыңқы, -рек, -ғыш, -дай, -гі, -ғы, -қақ, -шең, -тай, -мыс, -қор, -ды, -ді.
9. тапсырма. Туынды сын есімдердің жұрнағын бір бөлек, түбірін бір бөлке жаз:
Үлгі: Түн-гі.
Көргіш. Айлакер. Жалпақ. Мүйізсіз. Күлкішіл. Ұзынша. Кішкентай. Ашулы. Ұстамды. Тершең. Ақшыл. Сұрғылт. Балалы. Денелі. Көйлекшең. Тұзды. Басшы. Жалақор.
1. Қандай оқушы? 2. Қандай киім? 3. Қандай үй?
жақсы, озат, үлгілі, тәртіпті, ақылды, өнегелі, жаман, салақ, тәртіпсіз, ұқыпсыз т.б. әдемі, таза, ұқыпты, жарасымды, ұзын, қысқа, кең, тар, кір, ескі, жаңа т.б. биік, аласа, әдемі, жинақы, таза, ескі, жаңа, лас, күтімсіз, көп қабатты т.б.