Составьте план ал тексту: Ежелгі Қазақстан мәдениеті немесе Ұлы дала өркениетi Еуразия еркениетінің басы. жалпыадамзаттык өркениеттің құрамдас бөлігі. «Дала» деген ұғымды «шел» деп ұғуға болмайды. Бүгінгі Қазақ жерінде 45000 өзен, 85000 көл бар. Алтай, Ұлытау, Қаратау, Мұғаджар, Алатау, Орал таулары да осы далада орналаскан. Алтайдан Дунайға дейінгі Дешті Қыпшақ жері - әрі далалы, әрі таулы, әрі өзен-сулы, нулы елке. Осы Ұлы далада еркениеттің орнауына себеп болған бірнеше фактор бар:Біріншіден, Алтайдан Донға дейін созылган Ұлы дала енi құрлықтың басын косты. Ол - Еуропа мен Азияның какпасы болды.

Екiншiден, Дала еркениетi бiздiн жыл санауымыздан 1000 жыл бұрын пайда болды. 7000 км жер камтылды. Бiздiн жыл санауымыздан бұрынғы IV мыңыншы жылдың соңында туркi жұрты ен жуйрiк ан - жылқыны қолға

уйретті.

Үшіншіден, Ұлы дала Әмудария мен Сыр аркылы Кытай-парсы, Үнді, Араб еркениеттерiмен тоғысты Тертiншiден, дала баласы табиғи ортамен толык гармонияда емiр сурд!.

Оған шығармашылык эволюция тән болды.

Бесiншiден. Ұлы дала аркылы ететін «Улы Жiбек жолы - сауда жолы ғана

емес, мәдениеттердің тоғысу жолы еді. Бір ғана Сырдарияның бойында 300 ге жуык кала мен елдімекен болды. Яғни сахарада кешпендi дала мен кала өркениеті катар дамыды. Алтыншыдан, «аң стиліндегі» таңғажайып зергерлік өнер дамыды.

Жетіншіден, осы Ұлы далада салтанат құрған Түркi елi (Туркі қағанаты 551 744 ж.) - Еуразия сахарасындағы тунгыш империя едi. Сол дәуірде

туркi жазуы

пайда болды. Сегізіншіден, бiздiң жыл санауымызбен 545 жылы Бумын кағанның ордасына

Кытай елшiсi келді. Сол кезден бастап Түркі елі халықаралық мәртебеге ие

болды.

aliyashachkasa    1   11.11.2021 07:18    2