Тапсырма 1.
а/ Төмендегі суретте бағдаршамен қоректік тізбектегі ағзалар арасындағы байланыстарды көрсет.
б/ Бір дұрыс жауапты таңда.
Экожүйеде өсімдіктердің рөлі қандай?
A – минералды заттарды түзеді
B – органикалық заттарды ыдыратады
C – органикалық заттарды түзеді
D – дайын органикалық заттарды тұтынады
Тапсырма 2. Экожүйелердіңөзгеру себебін болжа
Экожүйедегі абиотикалық факторларды анықта:
Экожүйедегі биотикалық факторларды сипатта:
Тапсырма3. Cызбада экожүйедегі энергия мен заттардың ауысуын көрсететін экологиялық пирамидада берілген.
Пирамиданың әр деңгейінде берілген сандар нені білдіретінін түсіндіріңіз.
(а) Бір трофикалық деңгейден екінші трофикалық деңгейге энергияның қанша пайызы өтеді?
Бұл заңдылық қалай аталады?
Тапсырма 4.
1.Суқоймада салмағы 8 кг болатын шортан балық өсуі үшін қанша килограмм планктон қажет? Ол үшін шортан, планктон, торта балықтан тұратын азықтық тізбек құр.
Тапсырма 5.
Қандай экожүйеде тірі ағзалардың көптүрлілігі басым екенін жазыңыз.
Тапсырма 6.
Ауаның ластануын азайту жолдарын ұсыныңыз.
Тапсырма 7..Экологиялық мәселелер мен оның себептерін сәйкестендір.
Экологиялық мәселе
Себебі
1.Каспий теңізініңэкологиялық мәселесі
а/Ауаға шығатын улы заттардың концентрациясы (ауыр металдар, шаң-тозаң, күкірт тотығы, көмірқышқыл газы және т.б.) белгіленген мөлшерден он есе артық
2.Аралдыңэкологиялық мәселесі
б/Іле өзенінде Қапшағай бөгені мен су электр станциясының (СЭС) салынуы
3.Балқаш мәселесі
в/ірі өзендер Әмудария мен Сырдарияның суын теңізге жеткізбей, түгелдей дерлік егістіктерді суаруға пайдалану
4.Үлкен қалалар мен өндіріс орталықтарында қоршаған ортаның ластануы
г /мұнай мен газдың өндірілуі
Тапсырма 8.
Сөйлемдерді толықтыр.
Менің ойымша, экологиялық мәселенің себебі…
Экологиялық мәселені шешуге қосатын менің үлесім…
Тапсырма 9.Өз ойынды жалғастыр.Жасыл экономика
Тапсырма 10.
Төменде берілген ғалымның аты-жөні мен оның ашқан жаңалығын сәйкестендір.
№
Ғалымның аты-жөні
Әріп
Ашқан жаңалығы
1
Айтхожин М.Ә.
А
минералдық тыңайтқыштар өндіру мен минерал тұздарды өңдеуді зерттеді
2
Жандеркин А.И.
Б
рентген сәулеленуі бүкіл әлемде медицина саласында қолданылады
3
Бектұров Ә.Б.
В
қазақтың арқар-меринос қойын шығарған
4
Омаров Т.Б.
С
организмдердің ақуызды синтездеу аппаратын салыстырмалы зерттеді
5
Вильгельм Конрад Рентген
Д
ірі ғалым -астроном, ғарыштық құрылымдардың динамикалық эволюциясын зерттеді