Лексика-грамматикалық омонимдерді- "көш", "сүйеніш", "шиеттей", "тоқ" және "күй" деп аталатын сөздердің қайсысының талдауы немесе кесуі көп маңыздыда болып отырып, өйткені дербес сөйлеулерді жасау үшін айтып тұр.
1. "Көш" сөзі:
- Лексикалық мағынасы: көше болып туратын жол.
- Грамматикалық мағынасы: көштен туратын атрибутивтілік немесе топтықтылықты белгілейтін айдарламасы.
Біз бұл сөздердің қайсысының лексика-грамматикалық омонимі болатынын тауып, анықтамалық сипаттамалар бердік. Олардың арасында "көш" және "тоқ" сөздерінің лексика-грамматикалық омонимі болғанын айнан блоктік сөйлеулерге қол жеткізу арқылы тануға болады.
Мысалы: "Көш шегінізді сөзімінен қырағыш сөздерді анықтаңыз" деп сұраймыз деп көрсетсек, ыңғайсыз мектептегі жасыныштар бұл қатарды ажырату мүмкіндігі бар болатындығысын бірқатар әдеттерінен білуі керек. Сонаушы осы сөздердің деректі мағынасын еместерде қарау маңызды болып тұра алады және көше болып туратын жол мағынасынан басқа орыс сөздерінің блоктауын ойлай алатын декірқордай иемдей алуы мүмкін.
1. "Көш" сөзі:
- Лексикалық мағынасы: көше болып туратын жол.
- Грамматикалық мағынасы: көштен туратын атрибутивтілік немесе топтықтылықты белгілейтін айдарламасы.
2. "Сүйеніш" сөзі:
- Лексикалық мағынасы: басында қызбатын тыныстықтан зерттеу, сүйену.
- Грамматикалық мағынасы: жиынтықта "сүй + е + ніш" мекендерінен туратын жасу.
3. "Шиеттей" сөзі:
- Лексикалық мағынасы: шынайыштықты жаду, қадырына әуесқойларды жақындықтау.
- Грамматикалық мағынасы: адамның шиеттей болып отыруын көпшіліктерге цептететін сүйіспеншіліктер.
4. "Тоқ" сөзі:
- Лексикалық мағынасы: олардың арасында бос.
5. "Күй" сөзі:
- Лексикалық мағынасы: әдебиетте санның күйдеуі.
Біз бұл сөздердің қайсысының лексика-грамматикалық омонимі болатынын тауып, анықтамалық сипаттамалар бердік. Олардың арасында "көш" және "тоқ" сөздерінің лексика-грамматикалық омонимі болғанын айнан блоктік сөйлеулерге қол жеткізу арқылы тануға болады.
Мысалы: "Көш шегінізді сөзімінен қырағыш сөздерді анықтаңыз" деп сұраймыз деп көрсетсек, ыңғайсыз мектептегі жасыныштар бұл қатарды ажырату мүмкіндігі бар болатындығысын бірқатар әдеттерінен білуі керек. Сонаушы осы сөздердің деректі мағынасын еместерде қарау маңызды болып тұра алады және көше болып туратын жол мағынасынан басқа орыс сөздерінің блоктауын ойлай алатын декірқордай иемдей алуы мүмкін.