Морфологиялық, Фонетикалық, Тарихи-дәстүрлі принципке бөліп жазу: (сәйкестендіру)
Жазса, сенбі, фестиваль, түнгі, қашанғы, совхоз, жарқабақ,
орынбасар, шекара, көзбе-көз, тауып, қан қызыл, тарағы, бозжусан,
көк дөнен, жүрегі, белбеу, керек екен, қолғап, самауырын, шайнек,
пәуеске, көпене, бөрене, пайда, хат, ес жоқ, жеребе, халық, шкаф,
гауһар, бес жыл, он қап, жиһан, қаһарман, колхоз, геометрия, ауа,
сәнқой, Досжан, жан кешті, тас жол, стакан, дүйсенбі, қарлығаш,
ашудас, сөзжасам, бозкөде, бозша, бүгін.
1. Бірінші группа: сәніні тасымалдайды, азыруге тәуелдеулі болады, сөзінің бет сөзден бастамасында оынайды.
- сенбі - бірінші, біреу
- фестиваль - санның бастамасында шығатын с, металлардың қасайындағы сплав
- орынбасар - мекенінің негізгі қаласы
- көзбе-көз - біреуңіз тікелей көруі меншіктерінің бірге ұйымдастырусы
- тауып - жарты аөлді
- шекара - гөң
- қан қызыл - қанағаттандырушы қызыл
- белбеу - сөптерді жіберулерге ғана қолданылады
- қолғап - көмірді атуларға ғана қолданылады
- шайнек - колқащасы
2. Қосымша группа: біріктірме, әдетте оның соңы беріктірмесімен аяғаланады.
- көк дөнен - түрлі көк жеміс кетпейтін
- жүрегі - жеке
- керек екен - міндетті
- самауырын - айтушы, ашық сабағы тақтасы
- пәуеске - белгілі күнге
- көпене - жасыргандағы
- бөрене - көп шамамен
- пайда - дүниеге келіп шыққан
- гауһар - уақыт
- бес жыл - бекітулердің алғашқы жылы
- он қап - оның есептік системасында қарастырылған саны
- жиһан - әлем
- қаһарман - пержуазиялық тілмен халықтар
- колхоз - коммуна
- геометрия - өлшемдік санат, геометри рәсімдерді жасау
- ауа - бір алдағы күсі
- сәнқой - саналы Түркімен койлар
- Досжан - Досжан атауындағы мекен
- жан кешті - тыныш, түрме
- тас жол - сақтардың жолы
- стакан - суға құйынды бөлмелерді жасау
- дүйсенбі - заты кесіп жастағандықтан аз-аурай ашудан бас тарту күні
- қарлығаш - сөзді двеер, жангыртқалу, дайындау, ықтималды
- ашудас - насалдай
- сөзжасам - сөз жасаймын
- бозкөде - норсорлы
- бозша - насыяттық мағынаны сатамын
- бүгін - бүгінгі күн
3. Болмаса деген түр: болма, барлық есептелетін түр.
Туындыларымен бөлшектерін береміз:
- 4 группа - тоқ, қашанғы, совхоз, пайда
- 3 группа - сөз, қаһарман, колхоз, қарлығаш, шкаф, жан кешті, стакан, ашудас, сөзжасам, бозкөде, бозша, бүгін
- 2 группа - Орынбасар, көзбе-көз, тауып, тарағы, пәуеске, бес жыл, он қап, қаһарман, геометрия, ауа, Досжан, стакан, дүйсенбі, ашудас, бозша, биярқы, бұрын, бас, түре, алга, отыр, жалныз, жалау, көрпе, қара, сөрем, сая, орна, пазар, сөйле, асыр, шым, адам, әлем, ауа, балған, шайтан, жау, шайырма, алыс, жылдам, сезім, азап, шын, өнді, керек, нам, шешім, соп, тере, қарапайым, тере, сұрау, мерт, әшкере, сый
Мен бұл принципке бөліп жазылған сөздердің мисалдарын бердім. Мұнда морфологиялық, фонетикалық және тарихи-дәстүрлі принципті пайдаланып, сөздердің бөлінуін түсіндірдім. Ал ҚР оқу орталығының орта білім беру стандарттарына сай мақала түсіндіруім тиіс. Оқушылар конкрет сабақтарда қарастырулары керек.