Мәтiндердiн мазмұн желiсiн сактап, әр бөлiгiнен алынған ақпараттардан жинақы мәтін жазыныз. Сөз тіркесінің байланысу тәсілдері мен түрлерін, есiмдi, етістікті сөз тіркестерін колданыныз. Астын сызып көрсетіңіз. Сөз саны-80-90 сөз. Ғарыштык дауiр 1957 жылдын 4 қазанында, бурынгы КСРО-да дуние жушнде алгаш рет Жердiн жасанды серiгiнiн ұшырылуымен байланысты басталды. Екiншi манызды гарыш-дауiрi - 1961 жылы 12 сәуірде а (Юрий Гагарин) тунгыш рет гарышка ушуы: ан космонавтиканын ушiншi тарихи окнасы 1969 жылы шілде айынын 16 - 24-і кундерi аралыгында адамнын Ай сатры (Нил Армстронг, Элвин Олдрин, Майкл Коллинз) болды. Казiр ракета тасыгыштар мен гарыштық аппараттар бірсыпыра елдерде (КСРО-да 1957 жылдан, АҚШ-та 1958 жылдан, Францияда 1965 жылдан, Жапония мен Кытайда 1970 жылдан, Ұлыбританияда 1971 жылдан, Үндістанда 1980 жылдан) пайдаланылып келедi. жасалып,

1957 жылдың 4 казаны мен 2000 жылдын 9 акпаны аралыгында Казакстан аумағынд паскан Байконыр гарыш аланышкан 1147 ракота тасығыштар, 1186 ғарыштық аппараттар орасан ұшырылды. Қазіргі гарышка ушу теориясы аспан механикасы мен ұшу аппараттарын басқару теориясына негізделген Космонавтика уйтқушы күштің әсерін ескере отырып, ғарыштық ұшу аппараттарының тиімді траекториясын есептеуді талап етті. Орбитага шығарылған гарыштык аппарат ракета тасығыштан бөлінеді де, аспан механикасынын нерция зандылығы бойынша өзінің ұшуын одан әрі жалғастырады. Ғарышкы шығарылған аппараттар гарыш кеңістігінің қатаң шартына сай ұзақ уакыт оздігінен ушуга кабілетті болуы тиіс. Бұл үшін олардын борты бірнеше жүйелермен: температураны тұрақты ұстайтын жүйе, энергия коры. Күн сәулесін энергияга айналдыратын батареялар немесе ядролық энергия, Жермен тұрақты байланыс, Жерден басқару жүйелерімен жабдыкталады. Сонымен катар гарыш аппараты бортына әр түрлi багыттагы гылыми аппаратуралар - гарыш кеңістігінін физикалык касиеттерін зерттейтін аспаптардан бастап, алып телескоптарга дейін

орналастырылады. Казакстан галымдары да бiрiншi казак гарышкері Токтар Әубәкіронтiн гарышка сапары бастап, гарыштык биотехнологияны пайдаланып, ауыл шаруашылык дакылдарынын жана турлері шығаруда біршама тажiрибе жинады. Космонавтика саласында казактын екі гарышкері - Токта Әубәкіров пен Талгат Мусабаев Казакстан гылымына кажеттi құды деректер корын жинауга мол үлес косты.

ZENsh    1   12.12.2021 20:11    3