Мәтінді оқыңыз. Сұраққа жауап беріңіз Айтыс - ауыз әдебиетінің бір саласы. Айтыс поэзиялық жанр, сөз сайысы, жыр жарысы,
Айтыстың ерекшелігі ақындар айтысында жаттама өлеңдер аз болады. Олар өлеңді аяқ астынан
шығырып, қарсыласына жауап береді. Айтыс үстінде күтпеген жайлар кездеседі. Ақындар
тақырыбы белгісіз, тосын сұрақтарға тап болады. Екі ақын бір - бірін тығырыққа қамау үшін,
сүріндіру үшін, өмір құбылыстарын жұмбақ етіп береді. Сол кезде қарсыласы дәлелді түрде жауап
беруга дайын болу керек.
Мұның бәрі ақындардан сөзге жүйріктікті, білгірлікті, тапқырлықты қажетсінумен қатар, елдің
шежіресін, тарихын, жер жайын, этнографиялық ерекшеліктерін білуді керек етеді. Олай болмаса
қарсыласына қарсы тұра алмайды, сайыста дәрменсіз болып қалады.
Сонымен қатар айтысып отырғанда, ақын өзінің жеңілгенін білу де айтыстың негізгі шартының
бірі болып саналады. Жеңілгеніне қарамай, құр босқа сөйлей беруі дарындылық, ақындық деп
танылмайды. Шынайы ақын өзінің ұтылғанын білсе, бірден жеңілгенін мойындап, әрі қарай сөз
таластырмайды.
Ақындар айтысының ендігі бір ерекшелігі – айтыс әсерлі болуы үшін ақындар домбыраның не
сырнайдың, қобыздың сүйемелдеуімен, әнмен айтады. Театр актерлеріндей олар сан алуан
құбылыс жасайды. Айтыс өнерінің жеңіл өнер емес екенін осы ерекшеліктерінен- ақ анықтауға
болады
Ақын сайыста қарсыласына дәлелді жауап беруі үшін нені білуі керек?​

Farpli    3   04.05.2021 10:04    0