Мәтінді мұқият оқып, төмендегі тапсырмаларды орындаңыз. Внимательно прочитайте текст и выполните следующие задания Сусыз тіршілік жоқ, ол бүкіл тірі жан иесінің бойында бар. Тамақсыз бірнеше күн өмір сүруге болады, ал сусыз сонша уақыт өмір сүру мүмкін емес. Адамның, сондай-ақ көптеген жан-жануарлар денесінің 2/3-і, ал кейбір өсімдіктердің 4/5-і судан тұрады. Жер бетінің тек 1/3-ін құрлық, ал 2/3-ін су алып жатыр. Мұхиттар мен теңіздерді, өзен-көлдерді былай қойғанда, жер астында да, топырақта да су бар. Мұздықтар мен айсбергтер де қатып қалған су болып табылады. Су атмосферада да аз емес, онда ол бұлт, тұман, бу және жаңбыр мен қар түрінде болады.

Біреулер қап-қатты мұз да, газдай жеп-жеңіл бу да су болғаны ма деп таңқалады. Бұл — судың негізгі қасиеті. Ол сұйық, қатты және газ тәрізді үш түрлі күйде кезігеді.

Судың көптеген заттарды оңай ерітетін және бір маңызды қасиеті бар. Әрине, біз қанттың — шайда, ас тұзының сорпада қалай еритінін көріп жүрміз. Сонымен қатар су жердегі алуан түрлі тұздар мен басқа да көптеген қатты денелерді, газдарды еріте алады.

Табиғатта қо жоқ, тап-таза су дегенді таппаймыз. Таза суды тек лабораториялардан ғана алуға болады. Ондай судың ешбір дәмі жоқ, онда тірі организмге қажетті тұздар да болмайды. Теңіз суыныңқұрамында өте көп мөлшерде еріген тұздар бар, оның ішуге жарамайтыны сондықтан. Жер шарындағы судың жалпы мөлшері өзгермейді. Теңіздер мен мұхиттардың, өзендер мен көлдердің бетінен су буға айналып, одан бұлт түзіледі. Ол жаңбыр немесе қар, бұршақ болып жерге жауады, яғни қайтадан суға айналады.

Алайда ішуге жарамды таза су жер бетінде барған сайын азайып бара жатыр. Адамдар суды өнеркәсіп қажетіне көп пайдаланып, оны өндіріс қалдығымен ластауда. Ал біз су құнды байлығымыз екенін ұмытпауымыз керек

 1. Су дегеніміз не?

А)  мектеп

В)  ерлік

С)  саябақ

D) тіршілік көзі                                                                                                                  

2. Судың неше түрі бар?

А) 2

В)  3

С)  1

D)5                                                                                                                                 

3.  Су жер бетінің қанша бөлігін алып жатыр?

А) 1/3

В) 4/5

С) 2/3

D)  1/5                                                                                                                    

                                                                                                                                  

4-5. Сөздерді дұрыс орналастырып, қосымшаларды түрлендіріп, сөйлем құрап жазыңыз. Правильно расставьте слова, преобразуйте приложения, составьте предложение.

4.Қо жоқ,  су, табиғатта, тап-таза, жоқ

 

5.Азайып, жер, су, бетінде, бара жатыр



Жазылым

Берілген тақырыптардың бірін таңдап, сан есімдерді пайдаланып эссе  жазыңыз (60-80 сөз).

Выберите одну из заданных тем и напишите  эссе , используя числительные

1.Ұлттық кітапхана.

2. Ірі кітапханалар.


я плачу

​

shoistakarimova    3   28.12.2020 14:22    7