I. Оқылым. Мәтінді мұқият оқып, құрылымына мән бер. Ауыз әдебиетінің барлық түрі музыкамен тығыз байланысты. "Бозторғай" атты
ежелгі күй-аңызда өз балапандарын жыланнан қорғап, жанын қоярға жер таба
алмайтын бозторғай туралы әңгімеленеді. Күйде домбыра даусымен
бозторғайдың қорқынышы мен жан арпалысын, балапандардың бәйкүнә
дауыстарын, ана-бозторғайдың ұяны жыланнан қорғауға тырысып, аластау
жолындағы қанаттарының қағысын домбыра даусымен береді, күй
бозторғайдың балапандарын құтқару үшін жылан аузына түскен өлім
алдындағы шарасыздығымен аяқталады. Мұнан да күрделі мазмұнды күй - аңыз
"Көбік - шашқан” деп аталады. Оны ХІХ ғасырда Каспий теңізінің жағалауындағы
су тасқынына байланысты атақты күйші Құрманғазы өмірге әкелген. Бұл
шығармада күй ел басына төнген апатты, адамдар мен жануарлардың жан
айғайларын берумен ғана шектеліп қалмай, халықтың мұңы мен зарын тасқын
төңірегінен алып шығып, тарихи тағдырының да тасқын сияқты ауырлығын
көрсетеді.. Авторы беймәлім "Қара жорға" күй – аңызында Абылайханның қазақ -
қырғыз ұрысында қалмақтардан тартып алған жүйрік ат туралы тамаша әңгімесі
бар. Атақты Құрманғазының, "Кісен ашқан” күйі оның патша түрмесінен
қашқандығы туралы баяндаса, “Лаушкин"күйі тұтқында болған кезінде орыс
қызы Лавочкинаның өзіне көмектескендігін әңгімелейді. Сондай-ақ "Ақсақ
Құлан, Жошы хан" күй - аңызының ерекшелігі бар...
ІІ. Жазылым. Мәтінді негізге ала отырып, сұрақтарға жауап жаз.
1.Өзің білетін күй-аңыздардың атын жаз.
2.Көркем әдебиеттен оқыған 1 күй-аңызын талдап, рухани құндылығына баға бер. (4-5
сөйлем)
3.Күй-аңызынан алған ғибратың. (3-4 сөйлем)
керек беріңдер ші ​

ляятупой    3   25.12.2020 07:30    2