Берілген етістіктердің түбірін анықта, (– ма, -ме, -ба,-бе, -па, -пе) жұрнақтарын жалғап болымсыз етістікке айналдырып жаз. Бөлеген, қозғалған, ойлаған, жорамалдаған, айтқан, зерттеген, өзгерген, ашқан, анықтаған, жұмыс істеген, дәлелдеген, еңбек еткен.



Тыңдалым.Оқылым. Мәтінді түсініп оқы.

Ертеден адамдар жұлдызды аспанды шоқжұлдыздарға бөлген. Қазіргі кезде 88 шоқжұлдыз бар. Көп уақыт адамдар «жұлдыздар орнынан қозғалмайды» деп жорамалдаған. Аристотель заманынан бастап ғасырлар бойы «жұлдызды аспан мәңгілік өзгермейді» - деп сенген. «Аспан хрусталь сфера, оның артында құдайлар өмір сүреді» деп сенген. 16ғасырдың соңында Джордано Бруно: «Жұлдыздар – Күн сияқты аспан денелері»,- деген пікір айтқан.

Ғалымдар жұлдыздарды дүниежүзіндегі үлкен расытханалар мен астрономиялық орталықтарда зерттейді. Қазақстанда Астрофизика институты зерттейді.

Неміс ғалымы Бессель аспан әлемін зерттеген. Бессель жаңа аспан денелерін ашқан. Ғалым – әлемдегі бірінші астроном. Ол 75мың жұлдыздың орнын анықтап, Коперниктің ілімін дәлелдеген. Коперник Жердің дөңгелек екенін алғаш айтқан ғалым. Бессель Кенигсберг расытханада жұмыс істеген. Бессель 19 ғасырда ғылымды дамытуға көп еңбек еткен.

Spin4ik    2   19.02.2021 16:14    3