Қазіргі Қазақстанға, әсіресе Алматыға шетелдерден көп қонақ келетіні белгілі. Олар қолдары босаған кезде қаладағы өнер мұражайларына барады.
Шетелдіктердің қызыға, әрі таңдана қарайтыны – зергерлік бұйымдар. Шынында да қазақ халқының зергерлік мұрасы өте бай. Байырғы замандарда қазақ ауылдарында ұстаханалар мен шеберханалар болған. Халық шеберлері темірден, қорғасыннан, алтын мен күмістен және жезден әр алуан қару-жарақ, ертұрман, әшекей бұйымдар, киіз үй жабдықтарын, ыдыстар жасаған. Бұйымдарды жасау кезінде шеберлер мен зергерлер, құю, қаптау, қалыптау, өрнек салу, алтынмен және күміспен қаптау сияқты әдістерді пайдаланған. Қару-жарақ пен құрал-жабдықтарды жасаушыларды ұсталар, ал әшекей бұйымдарды жасаушыларды зергерлер деп атаған. Ұсталар садақ, найза, семсер, қанжар, селебе, сапы, айбалта тәрізді қару-жарақтарды, жүйрік аттарға қажетті ер-тұрмандарды жасайтын еді.
Мәселен, Абылай ханның алтыннан соғылған қару-жарағы болған. Ал зергерлер, алтыннан, күмістен, асыл тастардан және жартылай асыл тастардан неше алуан әшекей бұйымдар жасайтын. Әшекей бұйымдар үшін інжу, лағыл, маржан, жақұт деп аталатын асыл тастарды пайдаланатын. Ал әшекей бұйымдардың аттары – алқа, жүзік, білезік, сырға, шолпы, өңіржиек, бойтұмар, шашбау, қапсырма, ілгек, түйреуіш.
Қазақстан өлкесіне археологиялық қазба жұмыстар жүргізу кезінде әртүрлі зергерлік бұйымдар мен қару-жарақтар табылды. Әсіресе ежелгі Отырар қаласының орнын зерттеу тұсында осындай бұйымдардың бірнеше үлгілері қазып алынды. Ондай бұйымдардың негізгі үлгілері Ә.Қастеев атындағы мемлекеттік өнер мұражайында, Санкт-Петербургтегі, Мәскеудегі мұражайларда сақтаулы тұр.

Мәтін мазмұны бойынша 3 сұрақ құрастырыңыз.

1.

2.

3.​

МарианМариан    1   04.05.2020 17:05    2