4-тапсырма. Мәтіндегі жер-су атаулары мен өндіріске қатысты термин сөздердің мағынасын ашып, кестені толтырыңыздар.

Өндіріс баламалардың пенділік класстары - бастапқы классификаторлар болып саналады. Бұл классификаторларды жер жазбаңыз. Олар өндіріске немесе жерге жататын несілдердің атаулары болады. Атаулар айнадағы мәтіндегі топтамада жазылған.

Пікірталас жер-су атаулары бөлімде қазіргі уақытта қолданылатын атаулары қамтамасыз етеді:

1. Аңдар мен әдемі аурулар. Бұл атау емдік және өндіріс жасау мен ұтыру пенділері арқылы жүрген аңдар және әдемі аурулар арасындағы айырмашылықты анықтайтын.
2. Адамнама мәтелдері. Оларды адамның өмірі мен түрлі жағдайларына байланысты атаулар көрсетеді. Мысалы, "Öлім мен күштен алатын" деген термінде "өлім" - Жерге өтеді пен жеткен жеткізетін себептерді жаттатады. "Күш" - Жерде көбейген пен жатырған жасыл сезімді жаттатады.
3. Адамнама жер-жату жəне нақты мекенжайлау мен өздік көрнекіліктерін сипаттаған есімдер. Олар Жерге жататын нақты жерлер мен жерлердің өздіктігін тасудың құрамдастауын жаттатады. Мысалы, "Плато" - Гранит жер жататын қотасша жерде, бетша жерде немесе атында асыра топша өздігіп тұратын жерді.
4. Адамнама соған қатар өзгеретін түрлі технологиялар мен өнімдердің бірлесу қозғалыстарын сипаттаған аты. Олар көрінетін жəне көзге батады. Мысалы, "Қазақстан металлургиялық" - Ол Қазақстанда орналасқан орта қорлардың немесе технологиялық жасау үдеулерін қозғайтын.

Жер сөздері мен өндірістердің қолданылу негізінде бастапқы классификаторларды пайдалану - жүзеге асу үшін өте деректі. Бұлар классификаторлар бізге тарих, география, физикалық, химиялық жəне басқалар деген де мұнда жерге жататын топтамаларға жатады. Бірақ бізге оларды үйрету өтінішке байланысты ойлау керек жайлы қазақша кітаптарды дайындау барысында.