2. Мәтіндеберілгенақпараттарбойынша SWOT-талдаужасаңыз. Мәтін Біз қазбалы отындарға тәуелдіміз. Көмір, мұнай және табиғи газ әлемдік энергияның шамамен 90%-ын құрайды. Ғаламдық қазбалы отынның қолданылуы: көмір – 28%; мұнай – 40%; табиғи газ – 20%. Олар әртүрлі күйде болғанымен, барлық үш отын түрі тарихи кезеңге дейінгі өсімдіктер мен жануарлар қалдықтарынан тұратын көмірсутектер.
Бүгінде біз қолданатын отындардың көбі алғашқы динозаврларға дейін миллиондаған жылдар бұрын өмір сүрген тірі организмдерден қалыптасқан. Бірақ бұл қалдықтар қалайша қуатты энергетикалық ресурстарды түзе алады? Өсімдіктер күнэнергиясынсіңіріп, оны «фотосинтез» депаталатынбиологиялық процесс арқылыпайдалануғажарамдыэнергияғаайналдырады. Өсімдіктер мен жануарларөлгенненкейін, олардымикроорганизмдершірітіп, ыдыратады. Осы процесс арқылыежелгіорганикалықзаттарөзіндегіхимиялықэнергиясыменбіргеқабаттарастындакөміледі. Уақытөтеқысым мен жылуматериалдықысып, құрамынан су сияқтызаттардышығарып, концентрацияланғанкөміртегінқалдырадыжәнебүгіндебізбілетінқатты, сұйықнемесе газ түріндегіқазбалыотындардықалыптастырады.
Қазбалыотынныңқалыптасуы
Мұнай мен газ теңізтүбіндегіжануарлардыңорганикалыққалдықтарынанпайдаболады.
Көмір, негізі, теңіздікзаттарданемес, жердегіөсімдікқалдықтарынанқалыптасқан.
Бүгіндебұлотынтереңжерастынанөндіріледі. Қазбалыотынтүрлерібіздідайын энергия көзіменқамтамасызетеді. Бірақоларұзаққалыптасатынболғандықтан, қазбалыотындарадамөмірініңкезеңіндеалмастырылмайды, яғниолардың энергия көзіретіндебасымдылығышектеуліжәнеқалпынакелмейді