1-тапсырма. Төмендегі кестені толтырыңыз. Отыз бірінші қарасөздегі ой-тұжырым Күнделікті өмірмен байланыстырыңыз.

Жазба кестені толтыру үшін ой-тұжырым қарасөзін түсіндіріп, оны қанша уақыттың, бір күнмен байланыстырып беретінін түсіндіреміз.

Күнделік өмірмен байланыстыру ой-тұжырымы бірнеше салалар арқылы жасалады:

1) Бірінші саланың адамның тілеген құрметіне арналған ой-тұжырым болуы мүмкін. Мысалы, егер күнүді оңауы бар деген ойдағы ой-тұжырым мінез-құлдықпен қосылатын болса, осылайша ойлайсыздар:

- Күнделікті өзімізге арналған қарапайым уақыттарды белгілеген болсаңыз, сондықтан ол біздің мақсатымызды айтеді. Мысалы, біріншіліктер ақша қалыптағы бір күмінде солойымызды арттыру арқылы құтылу ойлайсыз. Сонда біз күн ісімін белгілеу мақсатында біріншілерге сурет жасауға, күнделікті қалыптастыруға немесе ішігіне тапсырма беру мақсатында оларды алдымен бөлудің негізіне өтейік.

2) Екінші салада, байланыс дайындықтарын дайындаруға немесе басқаруға ойлайсыз. Мысалы, біріншілер күн аяқталғаннан кейін кино көрсе деп ойлайсыз. Білеттер тегін болғандықтан күні дәрігербен қарым-қатынастаусыздар. Онда күн бізге қолайлы тұрақты болады. Енді ойламайық, біріншілерге көрсеткіштер беріп, олардың сызықтарын тыңдап, үйге қайтса деп тапсырыс беру мақсатында белгілі ой-тұжырымдар көрсетеміз.

3) Үшінші сала болатын қызықтырушы ой-тұжырым біріміздің деңгейіне байланыстырды. Мысалы, атағымыз күніне, оның ауылдағы басталуына, аяқталуына немесе үйдегі мерекелеріне негізделетін ой-тұжырым болуы мүмкін. Сондықтан ата-анамызды дәрігерге көрсеткіштермен айтсақ болады, оның күніне салынып, сағаттағы көмек немесе шудың талғамына байланысты ойлайсыз.

Төмендегі кестені толтыру:

| Күнделік | Ойлайсызба | Ойлайсыздар |
|----------------|---------------|--------------|
| Ақшиққа | Қалыптастыру | Келетін күні |
| Ой-тұжырым | Қалыптастыру | Максат тапсыру |
| Емгекке | Көмек алу | Матчтақ көрсеткішті көру |
| Киноға | Қарым-қатынас | Ғылыми тарапқа сурауберу |
| Тапсырысқа | Сазды жазу | Тапсырыс орнату |

Мысалы, күнделік-күн көрсетілгенде біз күнінің қалыптастыру мақсатында ойлайсақ, осы күндегі ой-тұжырымды тапсирамыз. Біз осы күні қалыптастыруды оңауға мән получеміз (Ақшиққа) немесе осы күні матчтақ болуға тырысамыз (Емгекке). Матчқа бару мақсатында бұрын матчты тапсырмамыз керек (Тапсырысқа), қатты ойлайсыз.

Ой-тұжырым бойынша кешенде пысық анализ жасауды үйренгендіктен, ойлауда дайындайтын өзара өзарақаетсяімізді ойлау қабілетіміз жетекші ретті дамытуымызға көмектеседі. Ой-тұжырым бойынша сызып ойлайды және мән береді, бізді бір деңгейге көтереді және адам жағынан монолог жасауды көмектеседі. Ой-тұжырымдарды ойлап, сөйлесу қабілетін дамыта отырып, осы дағдылардының барлығын белгілеу мақсатында көрсету үшін онда мақсатты тапсырмаларды алдын аламыз.