1-тапсырма. Мәтіндерді мұқият оқып, салыстыра талда. Стилін анықта. Төмендегі кестені толтыр.
Алматы метросы.
Алматы қаласында алғаш рет метрополитен ашылды. Ресми мәліметтерге караганда, метро көлік кешелісін
кыскартуға, қаланың экологиялық ахуалын жақсартуға, сондай-ақ көлік мәдениетін қалыптастыруға зор ықпал
етпек.
1988 жылдың 7 қыркүйегінде метрополитен құрылысы басталды. Кеңес Одағының зауы бойынша, тұрғындар
саны 1 миллионнан асатын қалада жерасты жолын салу міндеттелген-ді. Ал Алматы қаласы тұрғындарының саны
1981 жылы-ақ миллионан асканы жонінде ресми ақпарат жарияланды.
Алматы метрополитенінің ұзындығы – 10,3 шақырым. Әзірге 9 бекеті бар, олар: «Райымбек батыр», «Жібек
Жолы», «Алмалы», «Абай», «Байқоңыр», «М.Әуезов атындағы драма театры»/ «Алатау», «Сайран» және
«Москва» бекеттері. Метрополитеннің тереңдігі - 40 метр, Пойыздың жылдамдығы 40 км/сағ, жүру жиілігін
10-13 минут.
Әр аялдаманы безендіруде ұлттық ою-өрнектерге басымдық берілген. Сондай-ақ қазақтың тарихи
болмысынан сыр шертетін композициялық суреттер жерасты жолын әрлендіре түскен. Мәселен, «Аба
бекетінде қоладан жасалған паннофлоренциялық нақышпен орнектеліп, қазіргі заманға сай безендірілген
Қазақтың ұлы ақыны Абай Құнанбайұлының бейнесі, ақынның өлеңдері мен қарасөздері тасқа қашшалган,
Метрополитеңде жолаушыларға желдеткіштер, эскалаторлар мен котергіштер қызметі ұсынылған. Қазіргі
заманға сай әрқайсысы 4 вагоннан тұратын сыйымдылығы 940 адамдық электропойыздар жолаушыларды
тасымалдауда.
(Дайындаған А.Сматуллаева)
Мұнай мұхиты
Маңғыстау... Сенің ғасырлар бойы құлазыған көне көкірегің бұл күнде мынау өмірге гашық жандардың
жүрегіндей лүпілдейді. Сенің осы бір арай жүз келбетіңе қарап, менің де кішкентай жүрегім лүпілдейді. Қуана
тұрып, бір тәтті ойларга еніп кетем... Тарихтай қатталған қара жер қабатынын астындағы мұнай тасқыны зауыттар
мен фабрикалардың жүрегіне қызу қан берер гажап күш емес пе!?
Маңғыстау... Сенің даңқыңды, біздің дәуірдің гажайып адамдары дүбірлеткен даңкыңды бұл күнде жер
шарының біраз түпкірі біледі. Бүгін қазына аралына айналған сенің атағың қазақ даласының шекарасынан жырақ
кеткен.
Иә, сенің ғажайып болашағын әлі де талайларды таңырқатады. ө ұрпағыңа, өсіп-өркендеген галамат
заманың кереметтерін құрыш қолдарымен өзі жасап жүрген ұрпағыңа әлем алдында
«Міне, карандар менің ғажайып өлкеме!» дейтіндей мақтан бола бересін, сен, дариялы мекен!
(Ф.Оңғарсынованың «Мұнаралы Маңғыстау» мақаласынан)
«Мұнай мұхиты» мәтіні
«Алматы метросы» мərini
Тақырыбы
Максатты аудиторияға сәйкес қызметі
Тілдік ерекшелігі
Стилі​

art1610    1   15.12.2020 17:55    15