1 "ақтабан шұбырынды, алқакөл сұлама" заманы болса керек. ха- лық басына күн туып, елінен, жерінен айырылған, ауыл дүрбелеңге түскен сол бір шақта орта дәулетті біреудің ақ інгені болған екен. ботасы оққа ұшады да, иесі ақ інгенге жүгін артып, күнді күнге, түнді түнге үрып босып, ауа көшкен елмен бірге кетеді. бір жерге жетіп,Көліктердің белін суытып, адамдарды демалдырады. кешке таман
ақ інген өзге түйелердің ішінде жоқ болып шығады. іздеп таппайды. ақ інген сол кеткеннен мол кетіп, ботасының жемтігі қалған жаққа қарай бет алған жолда азықсыраған қалмақтардың қолына тү- седі. ашыққан жау шибөріше қаптап, тарпа бас салып жығып, төрт аягын байлап, бауыздауға ыңғайланған сәтте, інген өте бір аянышты дауыспен ыңырси боздап, екі көзінен жас сорғалап, бейне адамша жы- лаған екен дейді. сол кезде өздері аға тұтар біреуі: «астыларыңдағы аттарыңды сой- сандар да, ол інгенге тиіспеңдер", - дейді. жау қолынан босанған боз інген алдымен оң жағына қарап, бір боздап, сол жағына қарап, бір боздап, үшінші ретте алдына қарап, бір боздап, алған бағытына қарай желе жөнеледі. ботасының жемтігін тапқан соң, бір тал шөп жұл- май жатып, сол жерде өлген екен. осыны бейнелеген күй «…» деп аталапты.
2
Бір байдың екі баласы аң аулап жүргенде біреуін аю жеп қойып- ты. ағасы інісінің өлгенін көріп, қайғырып, інісін жеген аюды атып алмақ болып аңдиды. бір кезде аю билей басып, анда-санда тұра қап, жорғалап келе жатады. балақ жүндері сусылдап, қозғалған сайын устінен жалтылдап от ұшқындайды. аңдып отырған жігіт аюды атып, терісін сойып алып, үйіне келеді. әкесіне іні өлімін естірте алмайды.
әкесі:
-кәне, балам, қандай аң аттың? - деп сұрайды.
үлкен ұлы керемет домбырашы екен. аюдың терісін әкеліп, әкесінің алдына тастайды да, бір күй шертеді. күйді тыңдап отырған бір ақсақал ауыр күрсініп, байға баласының өлімін естіртіп, көңіл айтады. сондағы жігіттің шерткен күйі осы «…» екен.

 екі мәтін бойынша берілген сұарқтарға жауап беріңіз.

1.Екі мәтінде не туралы айтылған? (мәтіннің тақырыбы не?)

2.Мәтіндер кімдерге оқуға арналған? (аудиториясы кімдер?)

3.Мәтіндердің ұқсастығы бар ма?

4.Мәтіндердің айырмашылығы неде?

​

830927    3   27.12.2020 16:07    4