Оңтүстік Қазақстан мен Орталық Қазақстанның археологиялық ескерткіштері өзара салыстырпайтын тізімді құрау үшін, осы тақырыпты бөлек жасаймыз.
1. Археологиялық ескерткіштену деген не?
- Археологиялық ескерткіш, атаулы мекендерде, үлкен батырлар қорына қоспас болған соң, азаматтардың өмір сүруі, жүргізуі, құндылықтары, саяхаттары және өмір салтыны бағалау және түсіндіруге арналған маңызды колданба.
2. Оңтүстік Қазақстан мен Орталық Қазақстан арасындағы өзара археологиялық ескерткіштер дегеніміз не?
- Оңтүстік Қазақстан мен Орталық Қазақстан арасындағы өзара археологиялық ескерткіштерді салыстырмалы ескерткішсіздеу арқылы таба алу мүмкін. Біз сабақта қазіргі заман қазақтың өзара археологиялық ескерткіштерін өзгертпеу мақсатында салыстырмалы шектеулі ескерткіштерді өзара салыстырмадым.
3. Оңтүстік Қазақстан және Орталық Қазақстандағы археологиялық ескерткіштердің бірден маңызды бір түрі болады пе?
- Иә, оңтүстік Қазақстан және Орталық Қазақстандағы археологиялық ескерткіштердегі бірден маңызды бір түрі "тачана" болып табылады. Әртүрлі дағдылар, кездесер дианасы, қазбалар мен жарнамалардың деп болатын дәлелдері мен жалпы археологиялық хатты сипаттаулары тачаналарның көптегендегі деталдары мен мәдениеттегі көке мөлшерлері туралы ақпарат береді.
4. Оңтүстік Қазақстанмен Орталық Қазақстандағы археологиялық ескерткіштерде не түрлері табылатын?
- Бірінші жол — атлап тастау құрылғылары. Оларда екі немесе одан көбірек бейнелену кемеле қолданылады. Атлап тастау құрылғыларына арналған ерекше орнату түрі болып, олардың ағаш, қамыс, қыстық айналдырары туралы мәлімет беріледі.
- Екі жол — жасау құрылғылары. Олар жердің орналасуы мен көлемін тура максатпен жасау құрау үшін қолданылады. Жасау құрылғыларына арналған ерекше орнату түрі болып, олардың айналдырылған жылы, X-заттары, сұңғарықты ұзындығы, орта құрылғылықтың бекітілген заттары туралы мәлімет беріледі.
5. Оңтүстік Қазақстан мен Орталық Қазақстандағы археологиялық ескерткіштердің әдетте қанша жасында, қалай анықталады?
- Археологиялық ескерткіштердің заманша, рухани шаруашылығы, ғылым шаруашылығы мен мәдениеттік бойлықтары бойынша анықтамалары деңгейіне байланысты немесе археологиялық қорын, малаяқаларының эволюциясына байланысты. Анықтамада археологиялық элементтердің (ою, құбылыстар, қуанышты тағдырлар) құрамы мен соңғы технологиялық инновациялар қосылатын жылы білінеді.
Осы сұраққа қатысты мағлұмат пайда болды. Жауаптардың ерекшеліктерінің анықтамалары мен сипаттамалары мектеп оқушысының түсіндіруіне көмек салады. Оқушылар сұрақтарын шығару, деректер сақтау мен салымдау кезеде тəжірибе алатын болады.
1. Археологиялық ескерткіштену деген не?
- Археологиялық ескерткіш, атаулы мекендерде, үлкен батырлар қорына қоспас болған соң, азаматтардың өмір сүруі, жүргізуі, құндылықтары, саяхаттары және өмір салтыны бағалау және түсіндіруге арналған маңызды колданба.
2. Оңтүстік Қазақстан мен Орталық Қазақстан арасындағы өзара археологиялық ескерткіштер дегеніміз не?
- Оңтүстік Қазақстан мен Орталық Қазақстан арасындағы өзара археологиялық ескерткіштерді салыстырмалы ескерткішсіздеу арқылы таба алу мүмкін. Біз сабақта қазіргі заман қазақтың өзара археологиялық ескерткіштерін өзгертпеу мақсатында салыстырмалы шектеулі ескерткіштерді өзара салыстырмадым.
3. Оңтүстік Қазақстан және Орталық Қазақстандағы археологиялық ескерткіштердің бірден маңызды бір түрі болады пе?
- Иә, оңтүстік Қазақстан және Орталық Қазақстандағы археологиялық ескерткіштердегі бірден маңызды бір түрі "тачана" болып табылады. Әртүрлі дағдылар, кездесер дианасы, қазбалар мен жарнамалардың деп болатын дәлелдері мен жалпы археологиялық хатты сипаттаулары тачаналарның көптегендегі деталдары мен мәдениеттегі көке мөлшерлері туралы ақпарат береді.
4. Оңтүстік Қазақстанмен Орталық Қазақстандағы археологиялық ескерткіштерде не түрлері табылатын?
- Бірінші жол — атлап тастау құрылғылары. Оларда екі немесе одан көбірек бейнелену кемеле қолданылады. Атлап тастау құрылғыларына арналған ерекше орнату түрі болып, олардың ағаш, қамыс, қыстық айналдырары туралы мәлімет беріледі.
- Екі жол — жасау құрылғылары. Олар жердің орналасуы мен көлемін тура максатпен жасау құрау үшін қолданылады. Жасау құрылғыларына арналған ерекше орнату түрі болып, олардың айналдырылған жылы, X-заттары, сұңғарықты ұзындығы, орта құрылғылықтың бекітілген заттары туралы мәлімет беріледі.
5. Оңтүстік Қазақстан мен Орталық Қазақстандағы археологиялық ескерткіштердің әдетте қанша жасында, қалай анықталады?
- Археологиялық ескерткіштердің заманша, рухани шаруашылығы, ғылым шаруашылығы мен мәдениеттік бойлықтары бойынша анықтамалары деңгейіне байланысты немесе археологиялық қорын, малаяқаларының эволюциясына байланысты. Анықтамада археологиялық элементтердің (ою, құбылыстар, қуанышты тағдырлар) құрамы мен соңғы технологиялық инновациялар қосылатын жылы білінеді.
Осы сұраққа қатысты мағлұмат пайда болды. Жауаптардың ерекшеліктерінің анықтамалары мен сипаттамалары мектеп оқушысының түсіндіруіне көмек салады. Оқушылар сұрақтарын шығару, деректер сақтау мен салымдау кезеде тəжірибе алатын болады.