Як атмасфера таго часу паўплывала на станаўленне светапогляду правадыра паўстання?

Сярод фактараў, што фарміравалі асобу будучага правадыра паўстання, прадвызначалі яго шлях, трэба назваць незвычайную атмасферу таго часу, насычанага бурнымі грамадска-палітычнымі падзеямі, і асяродак, у якім адбывалася станаўленне дэмакратычнага светапогляду юнака.

Пасля заканчэння Свіслацкага павятовага вучылішча, вядомага не толькі педагагічнымі дасягненнямі, але і багатымі традыцыямі ўдзелу навучэнцаў у вызваленчай барацьбе, Кастусь працягвае адукацыю на юрыдычным факультэце Пецярбургскага ўніверсітэта (сюды годам пазней, толькі на фі-зіка-матэматычны факультэт, паступіць Ф. Багушэвіч). Студэнцкія гады мелі вырашальнае значэнне для далейшага грамадзянскага сталення К. Каліноўскага. У час вучобы ён пазнаёміўся з будучымі ўдзельнікамі паўстання і стаў адным з кіраўнікоў антыўрадавай арганізацыі. Вялікі ўплыў на Кастуся зрабіў яго старэйшы брат Віктар, апантаны даследчык мінуўшчыны роднага краю. К. Каліноўскі быў на другім курсе, калі зазваніў «Колокол» А. Герцэна, і на апошнім курсе, калі ў 9-й кніжцы «Современника» М. Чарнышэўскага пабачыў свет артыкул М. Дабралюбава з вядомым прароцтвам: «Паглядзім, што яшчэ скажуць самі беларусы».

Атрымаўшы званне кандыдата права, вясной 1861 года Каліноўскі вярнуўся на радзіму. Паводле сваіх здольнасцей ён мог бы стаць даследчыкам і літаратарам, як і іншыя слаўныя сыны беларускай шляхты ХІХ стагоддзя. Але лёс і гісторыя прызначылі яму быць адным з кіраўнікоў паўстання 1863—1864 гадоў.