Што можна сказаць пра сувязь зместу і формы ў лірыцы песняра? Пакажыце, як форма верша дапамагае лепш выявіць яго канкрэтны сэнс (на прыкладзе рытмікі, рыфмікі, гукапісу і інш.).
Народны паэт Беларусі — выдатны майстар паэтычнага слова, адзін з самых буйных паэтаў, якіх увогуле ведае сусветная літаратура. Калісьці ўкраінскі пісьменнік Максім Рыльскі пісаў: «Янка Купала быў невычэрпна разнастайны ў вершаванай форме, у яго мы бачым і творы, складзеныя зусім у духу народных песняў («Алеся» яго, са змененым імем «Гануся», — запісана ва Украіне з народных вуснаў як фальклорны твор), і складаныя страфічныя формы, і зварот да такіх кананічных узораў, як актава, — але скрозь ён той самы Янка Купала: просты, шчыры, крышталёва-ясны, сапраўды народны паэт». Трэба ўлічыць, што Янка Купала не проста абжываў для беларускай паэзіі некаторыя невядомыя ёй раней формы верша (напрыклад, санет, актава і інш.), але і свядома ствараў новыя. Ён узняў культуру беларускага верша на сусветную вышыню, як ніхто з беларускіх паэтаў пасадзейнічаў развіццю тэхнікі вершаскладання, узбагаціў беларускае і ўсё славянскае вершаскладанне сваімі рытмамі, інтанацыямі, акрэсліў найбольш перспектыўныя шляхі, якімі развіваецца і цяпер беларускі верш. Паэзія Янкі Купалы з’яўляецца сапраўднай школай майстэрства для сучасных і наступных пакаленняў беларускіх паэтаў.
Верш Янкі Купалы «Паязджане» (1918) — паязджане, паводле беларускай міфалогіі, — гэта ўдзельнікі вясельнай дружыны. Яны везлі маладых да шлюбу, але, зачараваныя нейкай нячыстай сілай, страцілі дарогу і не могуць у непагоду вярнуцца дадому. Сотні тысяч беларусаў, выгнаных з родных хат франтамі войнаў (Першай сусветнай, грамадзянскай, савецка-польскай), гэтаксама не маглі знайсці шлях да сваіх вёсак і гарадоў, бо
Распаўзлася па абшары
Сцюжным пухам, сцюжнай марай
Папаўзуха-завіруха —
Злога духа злыбядуха.
Паязджане «ўсё едуць, едуць, едуць», а ў полі «ні пуціны, ні упыння, // Як у вечнай дамавіне», «ні прасвету, ні надзеі, — // Ўсё ў зацьмішчы, ўсё ў завеі». Здаецца, дзякуючы гукапісу (алітэрацыі на [с], [з], [ш], [ж], асанансы на [а], [у], [ю], [о], [і]) мы чуем завыванне ветру, а таксама, як «папаўзуха-завіруха… захліпаецца ад смеху».
Верш Янкі Купалы «Паязджане» (1918) — паязджане, паводле беларускай міфалогіі, — гэта ўдзельнікі вясельнай дружыны. Яны везлі маладых да шлюбу, але, зачараваныя нейкай нячыстай сілай, страцілі дарогу і не могуць у непагоду вярнуцца дадому. Сотні тысяч беларусаў, выгнаных з родных хат франтамі войнаў (Першай сусветнай, грамадзянскай, савецка-польскай), гэтаксама не маглі знайсці шлях да сваіх вёсак і гарадоў, бо
Распаўзлася па абшары
Сцюжным пухам, сцюжнай марай
Папаўзуха-завіруха —
Злога духа злыбядуха.
Паязджане «ўсё едуць, едуць, едуць», а ў полі «ні пуціны, ні упыння, // Як у вечнай дамавіне», «ні прасвету, ні надзеі, — // Ўсё ў зацьмішчы, ўсё ў завеі». Здаецца, дзякуючы гукапісу (алітэрацыі на [с], [з], [ш], [ж], асанансы на [а], [у], [ю], [о], [і]) мы чуем завыванне ветру, а таксама, як «папаўзуха-завіруха… захліпаецца ад смеху».