Раскажыце пра характар выкарыстання роднай мовы і яе ролю ў «Катэхізісе» і «Евангеллі».

g1122611 g1122611    3   17.04.2019 01:50    0

Ответы
H3RURG H3RURG  17.04.2019 01:50
У прадмове да «Катэхізіса», выдадзенага «для простых людей языка руского», С. Будны звярнуўся з заклікам да князёў Радзівілаў шанаваць родную мову: «Слушная бо речь ест, абы ваши княжацкие милости того народу язык миловати рачили, в котором давные предки и их княжацкие милости панове отци ваших княжецких милости славне преднейшие преложеньства несуть». Сам жа «Катэхізіс» выдатна спалучыў мэты навучальныя (тут у форме пытанняў і адказаў падавалася сутнасць хрысціянскага веравучэння) з бліскучым літаратурна-мастацкім выкладам матэрыялу на ўзорнай старабеларускай літаратурнай мове. Яскравыя параўнанні, метафары, выслоўі, рытарычныя пытанні, воклічы — усё было скіравана на тое, каб надаць аповеду належную зразумеласць, шчырасць і эмацыянальнасць.

У «Прадмове» Цяпінскі абгрунтаваў неабходнасць перакладу Бібліі на беларускую мову, спаслаўшыся на прыклад іншых народаў (немцаў, палякаў, французаў, іспанцаў, англічан і інш.), якія ў той час ужо мелі поўныя пераклады Свяшчэннага Пісання на сваёй мове. Ён абгрунтоўваў неабходнасць выкарыстання роднай мовы ў розных галінах грамадскага жыцця — у рэлігіі, навуцы, асвеце, літаратуры. Цяпінскі бачыў і балюча перажываў пашырэнне паланізацыйных працэсаў у ВКЛ, што ён расцэньваў як Божае пакаранне. Паводле яго меркаванняў, занядбанне роднай мовы, асабліва вышэйшым станам грамадства, варта не толькі жалю, але і асуджэння. І сёння хвалююць нас словы, сказаныя ім у «Прадмове»: «Бо а хто богобойный не задержить, на такую казнь Божию гледечи, хто бы не мусил плакати, видечи так великих княжат, таких панов значных, так много деток невинных, мужов з жонами в таком зацном руском, а звлаща перед тым довстипном учоном народе, езыка своего славного занедбане, а просто взгарду». Цяпінскі слушна лічыў, што сутнасць Божай навукі людзі не зразумеюць без роднай мовы. Таму тэксты Евангелля ён надрукаваў паралельна на стараславянскай і старабеларускай мовах. З гэтай публікацыі добра бачна і блізкасць гэтых моў, і іх істотная розніца ў лексіцы, фразеалогіі, марфалогіі і сінтаксісе. Бачым мы і адметнасць стылю Цяпінскага-перакладчыка. І ў самім тэксце, і з дапамогай глосаў (заўваг на палях кніжкі) ён вытлумачваў асобныя словы («сатана», «геена», «асанна» і інш.), раскрываў сутнасць пэўных падзей, з’яў, рэчаў. Тым самым пісьменнік уносіў свой уклад у развіццё тэорыі і практыкі беларускага перакладу як асобнага віду творчасці.
ПОКАЗАТЬ ОТВЕТЫ
Другие вопросы по теме Другие предметы