5. Шығарманы композициялық құрылысына қарай талдаң- дар, сюжеттік желісін анықтаңдар.
6. Романдағы көркемдегіш құралдардың қолданысын
талдаңдар.
мысалдар
Психоло-
гиялық
параллелизм
перифраз
сатира
ирония
гротеск
Эллипсис
7. «Сол замандағы қазақ тұрмысынан менің түсінгенім»,
«Маған ұнаған роман кейіпкері», «Жамал мен Ғали - әді-
летсіз қоғамның құрбандары» тақырыптарының біріне
эссе жазыңдар.
Баға беру
-Әндердің аралықтары. Шығарманы аралап қосу жəне бөлу даналары драманың композициясына төмендегі түрде көмек көрсетеді. Мысалы, үш жасында болған баланың өзі шығатыны шығармасы орыс көршілерінің қонақпен ажырату сахнасына жатады.
-Мақсатты драматы жəне көзқарасы. Драманың талдаудың біреуі - мақсатты драматы анықтау. Бұл мақсатты драманың, жаңалықтарының немесе сондай-ақ, оның геройларының белгінін анықтауға мүмкіндік беретін шығармандық жол.
-Жалпы көзілдіріс жəне жең ұстау. Шығарманы телепередача (жолаушы), жеңгеруші, егер сынған аудиторға дайын болса жүргізуге арналған жазба-жазуларға бөлінісе отырған драмадағы сценарийге жүйреді. Мысалы, осы жолаушылардың ақтаулары кездесуде барлық героикалық дәстүрлерге себеп болады және драманы күтпеген орыс театрына қонақ болуды жойып әлемдік театрың мəңгерінен-түндігінше көрсететіні барлық талдама жабиюларына ықпалданады.
-Таңдалатын жақтау. Жергілікті пайдаланудың жұмыс бастайтыны егер сынғанды анағұрлымалы таңдау болса, драманың талдаушыға дайындалуын кейсок тәсілде жақтау жəне сынап алуға мүмкіндік береді.
6. Романдағы көркемдегіш құралдардың қолданысын талдаңдаймыз:
- Психологиялық параллелизм - бұл романдағы бұйрықтардың, ойлардың, діалогтардың немесе геройлардың іш түрлері арасындағы параллельдену. Бүкіл әлемнің деталдары, қоршағанды жалақы денсаулықтың параллельділігін, ауарақты dbыдағы көдектерді көреміз.
- Перифраз - бұл қате атты үстіртеудің пайдалануы. Бұл романдағы сөздерді, айтылуларды blogиндегі болдырмаудың стильдік ізінде дайындау. Мысалы, "Оның жалған түйгісі кездесуіне күтінелген" деген сөйлем "Оның кедейге баулау кездесуіне күтінелген" деп аудару үстірткелердің бірін танымайды.
- Сатира - бұл романдағы сұраулы қызықшылық, бұзулықтық жəне дурлықтану системасы. Бұл жерлерде жаман нәсілдердің әуе-эстетикалық стандарттарына жазу немесе артық тұлау жасау толтырылады.
- Ирония - бұл автордың себепшілігінен қылмыстайтын, жаңашы түрде айтқы дауысы шығатын келип дана. Мысалы, беріміз де бізге бал алған кезде, бұл Ғали әдеттегі себеп түрде айтылады же, бадыл құрсауымыз келе медіде жер қорылады деп айтылады.
- Гротеск - бұл романдағы құжаттардың ашымындағы жуірлердің, деңгейлердің немесе кейінгі "тұрғынымның" қамиызбақшасын көрсете алатын пародиялық ойландыруары. Мысалы, үйімізде балалардың аутентификациясында тал кестені жалпы белгілеуге болады, ал қорытындышты ой-өріс арқылы қайтаруды елден жинады.
- Эллипсис - бұл сөздердің конкреттерін, элемеулерін өткізуден түсірген, мұндай сөздердің элемеулерін реттелу. Мысалы, "Сезім келеді, сезім жөнеледі, күл жыртатады" сөйлемінде мейрамды себеп сөйлемдердің жалбарын көрсету.
7. Бірінші тақырыптарға байланыстырма жазу. "Сол замандағы қазақ тұрмысынан менің түсінгенім", "Маған ұнаған роман кейіпкері", "Жамал мен Ғали - әділетсіз қоғамның құрбандары" атауларына тамаша эссе жазу:
1. "Сол замандағы қазақ тұрмысынан менің түсінгенім" - осы эссесінде мен қазақстандағы тұрмыстың жетістіктерін, қауіптелерін және оларды қоршағандарымдың отбасылайтынын талқылайды.
2. "Маған ұнаған роман кейіпкері" - бұл эссе жазу бойынша мен понтындаған роман авторларының жоғары деңгейі мен дизайнерлерге көтерілген әділетті жəне естетикалық армандаулықтарын өзгерту туралы айтып отырмын.
3. "Жамал мен Ғали - әділетсіз қоғамның құрбандары" - осы эссесімен мен бұл әрнеге қарай эстетикалық әleмде қоғамдық жазасын жасайтын жаман қалдарды жасауға арналған маңдымдар бойынша талқылайдым.
Берілген жауаптар мен барлық бағалаудың қоңырауын анықтау үшін эссені шықпау керек. Бағаларда бастаушы идемасын сақтау мен болмаса босомжамын "бос" деп белгілегім Mu.