Расставіць знакі прыпынку і літары. Падкрэсліць граматычную аснову. Зрабіць кароткія схемы сказаў, вызначыць адносіны. ( Не ) кожнай восенню але бывае такая завідная пара калі з палёў усё сабрана азімыя пасе..ны а дажджу яшчэ няма . І трывожаць сэрца ( не ) зразумелым сумам . усё яшчэ жывыя пахі ( н .. ) даўніх работ . Надта востра гэты сум адчуваецца вечарамі ў полі калі ацiхнуць дзённыя клопаты . Зямля ляжыць спакойна і сто..на быццам у пра..чуванні ( не ) чага вялікага i ( не ) вядо мага у прадчуванні таямніцы якая раптам а..крыецца . А..крыецца і ўсё вакол набудзе ( н .. ) знаны дагэтуль гэта ты ды шэрая сэнс . І зацятая цішыня пануе над светам . Такая заця тая.што здаецца быццам увесь свет аграмадзiна неба над табою ды ( н .. ) мераныя кіламетры зямлі.што вядуць ( н .. ) маведама куды . I цёпла на два рэ . Каб ( не ) веданне што за восенню абавязкова па вінна быць зіма можна б было падумаць , што надвор'е пераломіцца на яшчэ большае цяпло . І нават чубкі па клычанага але ( не ) зааранага пацямнелага жнеўніку якія не - не ды і трапляюць на вока на ( н .. ) даўна забара наваных загонах ці пагубленыя па дарозе і патрушча ныя коламі бульба і буракі - гэтыя абавязковыя прык ( не ) цягнуць на думкі пра меты позняй асенняй пары блізкія дажджы і слату . ( Паводле А. Кудраўца . )
Расставляем знаки препинания:
- Не кожнай восенню, але бывае такая завідная пара, калі з палёў усё сабрана, а здожджу яшчэ няма.
- І трывожаць сэрца не зразумелым сумам.
- Усё яшчэ жывыя пахі нават даўніх работ.
- Надта востра гэты сум адчуваецца вечарамі ў полі, калі аціхнуць дзённыя клопаты.
- Зямля ляжыць спакойна і стойна быццам у прачуванні, не чаго вялікага і не вядома мага ў прадчуванні таямніцы, якая раптам адкрыецца.
- Адкрыецца і ўсё вакол, набудзе незнаны дагэтуль гэта ты ды шэрая сэнс.
- І зацятая цішыня пануе над светам.
- Такая зацята, што здаецца быццам увесь свет аграмадзiна неба над табою ды невядомыя кіламетры зямлі, што вядуць неведома куды.
- І цёпла на два рэчы.
- Каб не веданне, што за восенню абавязкова па вінна быць зіма, можна б было падумаць, што надвор'е пераломіцца на яшчэ большае цяпло.
- І нават чубкі па клычанага, але не зааранага пацямнелага жнеўніку, якія не ды і трапляюць на вока на наваных загонах, ці пагубленыя па дарозе і патрушчаныя коламі бульба і буракі – гэтыя абавязковыя практыкаць на думкі пра меты позняй асенняй пары, блізкія дажджы і слату.
Грамматическая основа:
- Не каждой весной, но бывает такая заводная пара, когда с полей все собрано, а дождя еще нет.
- И тревожат сердца необъяснимым сумом.
- Все еще живые пахи, даже давних работ.
- Надто востро этот сум ощущается вечерами в поле, когда утихнут дневные заботы.
- Земля лежит спокойно и стойно, будто в прачувствовании, не чего великого и неизвестного может в предчувствии тайны, которая вдруг откроется.
- Откроется и все вокруг, найдется неизвестное до сих пор, это ты и широкий смысл.
- И зацятая тишина панует над миром.
- Такая зацята, что кажется будто весь мир агромадина неба над тобой и неизведанные километры земли, что ведут неведомо куда.
- И тепла на два ряда.
- Чтобы не знание, что после осени обязательно будет зима, можно было бы подумать, что на улице пераломится еще большое тепло.
- И даже перышки по кличному, но неараному патямнелому жнецу, которые не да и попадают на глаз на новых загонах, или потерянные по дороге и потрущеными колами картошкой и свеклой – это обязательное напоминание о цель поздней осенней пары, близких дождей и слякоти.