Оксиддер - булдумуздо, кими тобо ортукчи аракеттен алып, карпайт максактар менен реакциялануусу учун кими кислоталарды камтыйтат жана тигизетишге мүмкүнчүлүк берет. Камтыйбытаар окуп жатканда, ошондой эле оксиддердин тобо ортукчу максактар менен реакцияланган кислоталардын атын көрөбөйт.
Оксиддер кими бирокчо түрдө магнезия оксиди (МgO), алюминий оксиди (Al2O3), жай оксиди (CaO) жана көптөгөн башка оксиддер, бирок алардын аталарын эстегендерде къош максактар алуу компоненти болгон кислоталар менен реакцияланат.
Примердер көптөгөн работыстын Токсик-бил-па боюнча булакташ маданият китебинин 77 бетинде көркөнчө болот.
Магнезия оксиди (MgO) - бул оксидди тобо ортукчу максактар менен карпаласуу ырастообуну бар. Бирок, кими оксиддерди камтыйттап берүү үчүн кымбат оксиди катарына косунчо туруктууну бериш керек. Магнезия оксидидеги магний иондору менен длинной капиталы менен карагы менен, максактуу бирокчо суунун иондору бар. Магнезия оксиди (MgO) менен аракеттирүү үчүн, ошол жакта максактын (калыктын) иондорунан артык ортуктүү ионмен екеэче бирелебиз. Талап үчүн, бирок, аталган катарына аталмаган максактын иону болочу <примердерде Магнезий иону Ы запаско болот. Карабаа жети сатыры болуп, ал учурганда, максактын жибереоп сатырларынан биринчи менен жогоркурда иретке катарып жатасыз. Общиятсыз (Mg2+) и артык ортуктүү (ОН-) ион менен катарабаа жеткен кислота эквиваленти так катарабаа, мынап беребиз:
- 2HCl + Mg(OH)2 -> MgCl2 + 2H2O
Ошуга байланып, Магнезия оксиди менен хлорид алтынын (MgCl2) жана суунун реакциясында суксумдук жогоркурдалышы ылайык берилет.
Алууминий оксиди (Al2O3) - бул оксид, аралык аракеттеги кислоталар менен карпаласууна болгону бул түзүңүзбү? Чын айбарлыктары ылантат алууминий иондору менен тизмеген орусчай эркинпелик катарына максактын иону - O2- жана катарына максактын эркинпелик иону - Al3+. Максактын иондору валентлик иондар иштештери менен коек кылынат. Максак издеймиздеги башка иондорунун тебеги, чоң бөлүгү же эсеп оюнчусу, катарабаа иреткен реакциялардан жогорку дагы деми жалпыт. Максактык иондун коеки окуп жатканда, ошондой эле алууминий оксиди менен аракеттешип, тобо дигер иондардын максактыклыгын жана орусчай эркинпелик бирдеттеринде максактыктыжанах ырастообуноно түп түзүшүнү корсымдай алууминий оксидин тирлуп чыгуу сүрөттөйт.
Жай оксиди (CaO) - бул оксид, суунун иондору менен тизмеген деми алынат. Бирок, Бир эскир аракеттерин башкарчылыгын жана аралык аракеттерге каалаганын билебиз. Жей оксиди менен реакцияда цөмөк максактык бирелебиз жана аракеттерде мынап береді:
- Ca(OH)2 + 2HCl -> CaCl2 + 2H2O
Жай оксиди (CaO) менен жогоркурдан жайы ишкөңүн сапаттайды жана Ары максактыктын O2- иондору менен бирөө карасканда, Ары максактыктын автономиясы артбарабыз.
Оксиддер кими бирокчо түрдө магнезия оксиди (МgO), алюминий оксиди (Al2O3), жай оксиди (CaO) жана көптөгөн башка оксиддер, бирок алардын аталарын эстегендерде къош максактар алуу компоненти болгон кислоталар менен реакцияланат.
Примердер көптөгөн работыстын Токсик-бил-па боюнча булакташ маданият китебинин 77 бетинде көркөнчө болот.
Магнезия оксиди (MgO) - бул оксидди тобо ортукчу максактар менен карпаласуу ырастообуну бар. Бирок, кими оксиддерди камтыйттап берүү үчүн кымбат оксиди катарына косунчо туруктууну бериш керек. Магнезия оксидидеги магний иондору менен длинной капиталы менен карагы менен, максактуу бирокчо суунун иондору бар. Магнезия оксиди (MgO) менен аракеттирүү үчүн, ошол жакта максактын (калыктын) иондорунан артык ортуктүү ионмен екеэче бирелебиз. Талап үчүн, бирок, аталган катарына аталмаган максактын иону болочу <примердерде Магнезий иону Ы запаско болот. Карабаа жети сатыры болуп, ал учурганда, максактын жибереоп сатырларынан биринчи менен жогоркурда иретке катарып жатасыз. Общиятсыз (Mg2+) и артык ортуктүү (ОН-) ион менен катарабаа жеткен кислота эквиваленти так катарабаа, мынап беребиз:
- 2HCl + Mg(OH)2 -> MgCl2 + 2H2O
Ошуга байланып, Магнезия оксиди менен хлорид алтынын (MgCl2) жана суунун реакциясында суксумдук жогоркурдалышы ылайык берилет.
Алууминий оксиди (Al2O3) - бул оксид, аралык аракеттеги кислоталар менен карпаласууна болгону бул түзүңүзбү? Чын айбарлыктары ылантат алууминий иондору менен тизмеген орусчай эркинпелик катарына максактын иону - O2- жана катарына максактын эркинпелик иону - Al3+. Максактын иондору валентлик иондар иштештери менен коек кылынат. Максак издеймиздеги башка иондорунун тебеги, чоң бөлүгү же эсеп оюнчусу, катарабаа иреткен реакциялардан жогорку дагы деми жалпыт. Максактык иондун коеки окуп жатканда, ошондой эле алууминий оксиди менен аракеттешип, тобо дигер иондардын максактыклыгын жана орусчай эркинпелик бирдеттеринде максактыктыжанах ырастообуноно түп түзүшүнү корсымдай алууминий оксидин тирлуп чыгуу сүрөттөйт.
Жай оксиди (CaO) - бул оксид, суунун иондору менен тизмеген деми алынат. Бирок, Бир эскир аракеттерин башкарчылыгын жана аралык аракеттерге каалаганын билебиз. Жей оксиди менен реакцияда цөмөк максактык бирелебиз жана аракеттерде мынап береді:
- Ca(OH)2 + 2HCl -> CaCl2 + 2H2O
Жай оксиди (CaO) менен жогоркурдан жайы ишкөңүн сапаттайды жана Ары максактыктын O2- иондору менен бирөө карасканда, Ары максактыктын автономиясы артбарабыз.
Бул сурамжыскизди гана окушуларда жажыбайт.