Қасиетті төрт түлікке қатысты ұлтымыздың ұғымдары мен түсініктері бар. Мысалы, түйені өсу жолымен бота, тайлан
атайды. Түйені қасиетіне қарай біртуған, бекпатша, мая, жел-
мая, құлпатша, нар, аруана, жампоз, қоспақ, балқоспақ, Мырза-
жылқы. Оны жасына,
буыршын, буырлыш, нарша, бұзбаша, інген, атан, бура
қоспақ, үлек деп бөледі.
түріне қарай құлын, жабағы, тай, құнан, байтал, сойтал, дөнен,
қулық, бесті, бие, ат, сәурік, айғыр деп ажыратады. Бұрынғы ел
қорғаған батырлар жылқы iшiндегi таңдаулыларын жорға, су.
жорға, жүйрік, тұлпар, қазанат, сәйгүлік, наз бедеу, дүлдүл, ар-
ғымақ деп сипаттап, ерекше дәріптеген. Ауыз әдебиеті туынды-
ларында жылқыға тіл бітіріп, батырдың жан серігі деп бағалаған.
Халық сиырды жасына қарай құнажын, дөнежін, сиыр, бү-
зау, баспақ, торпақ, тана, тайынша, қашар, өгіз, бұқа деп атай-
ды. Қойды түріне және жасына қарай қозы, марқа, тоқты,
бағлан, тұсақ, азбан, ісек, ақауыз, қошқар, саулық деп бөледі.
Ал ешкіні лақ, туша, бөрте, шыбыш, серке деп жіктейді.
Малдың қадір-қасиетін тәжірибелі халқымыз «түйе
танат, жылқы мақтан, сиыр
қанағат, қой
қазына» деп
бағалаған.
сиыр
ныль
о
рь
же
сал-
(«Қазақтың салт-дәстүрлері мен әдет-ғирыптары» кітабынан)​

матвей100000001357    3   25.11.2020 14:18    0