3 - тапсырма . Оқылым және тыңдалым мәтіндері бойынша бас әріппен жазылатын күрделі құрама атауларды « Қос жазба күнделігіне » толтырыңдар Мағынасын түсіндіріңде. Күлтегін ескерткішін 1889 жылы орыс археологиялық экспеди циясы Орхон өзенінің оң жағалауынан тапқаны белгілі . Бұл ескерткіш Түркі империясының тарихы жайлы әңгімелейді . Ескерткіш Білге қағанның кіші інісі , ержүрек жауынгер және қолбасшы Күлтегінге арналған . Автор түркі халқын бірлік пен елдікке шақырады . Ескерткіште Шығыс түркілерінің Таң династиясының езгісінен азат етіліп , жеңіске жеткені , қағандардың ерлігі мен Күлтегіннің жауынгерлік жорықтары жырланады . Ескерткіштің негізгі бетінде 40 жол жазу бар , ал ескерткіштің сол жақ бетіндегі 13 жол - жазудың жалғасы . Түркологиялық әдебиеттерде 40 жол « үлкен жазу » , ал 13 жол « кіші жазу » деп аталады . Ескерткіш көне түркі жазуымен ғана емес , көне қытай ( табғаш ) иероглифтерімен де таңбаланған . Өйткені Күлтегін ханзада аяқасты нан қайтыс болған кезде Білге қаған Қытай дан шеберлерді арнайы шақыртқан . Даңқты жауынгердің өлімін жоқтауға көрші мемлекет терден көптеген адам келген .

lainzord    2   07.09.2021 13:39    15