Используя данные исторического источника выполните письменно задание: В.О. Ключевский. “Курс русской истории”.
Так по мысли царя Ивана дворянство должно было сменить боярство как правящий класс в виде опричника… предстояло действовать против политического положения целого класса, а не против отдельных лиц. Царь поступил прямо наоборот, заподозрив все боярство в измене, он бросился на заподозренных, вырывая их поодиночке; но оставил класс во главе земского управления… В этом состояла политическая бесцельность опричнины… Тогда вопрос о государственном порядке превратился для него в вопрос о личной безопасности. Вражде и произволу царь жертвовал собой и своей династией и государственным благом. Его можно сравнить с тем слепым богатырем, который, чтобы погубить своих врагов , но самого себя повалил здание, на крыше которого эти враги сидели.
Вопросы.
1. Почему В.О. Ключевский считает Ивана Грозного жертвой собственной политики?
2. Почему историк называет опричнину “бесцельной”?
Стиль – (латынша stylus – жазу құралы) – белгілі бір тілдегі лексикалық, грамматикалық және фонетикалық тәсілдердің қолданылу принциптері.
Ғылыми стиль ғылыми еңбектерде, ресми іс қағаздар стилі іс қағаздарда, публицистикалық стиль газет-журналда, көркем әдебиет стилі көркем шығармаларда, ауызекі сөйлеу стилі еркін әңгіме кезінде қолданылады.
Стильдік ерекшеліктер
Публицистикалық стиль – қоғам өмірі үшін маңызды мәселелер талқыланатын, өзек етілетін функционалды стильдердің бірі. Ғылыми стиль – зерттеу нысаны болған зат пен құбылыс теориялық негіздермен дәлелденіп, ғылыми тұжырым жасалынатын стиль түрі.
Жанрлары: мақала, ақпараттық хабар, очерк, шолу, памфлет, сұхбат Жанрлары: монография, оқулық, пікір, есеп, диссертация, реферат, тезис, патент
Мақсаттары:
• ақпараттық (түрлі деректі жеткізу);
• түсініктеме-баға берушілік (деректі түсіндіру, талдау, баға беру);
• танымдық-ағартушылық (мәдени-тарихи, ғылыми білім қорын толықтыру);
• ықпал ету қызметі (көпшілік көзқарасы, санасына әсер ету). Мақсаттары:
• қоршаған шындықты мүмкіндігінше дəл жəне толық түрде түсіндіру;
• құбылыстардың арасындағы байланыстың себептерін, салдарын ұғындыру;
• тарихи дамудың заңдылықтарын ашу;
• тұжырымның өзектілігін, жаңашылдығын дәлелдеу.
Ерекшелігі: үгіт, үндеу, экспрессивті сарын, екпіннің болуы
Тілдік тәсілдері:
эмоционалды-экспрессивті сөз орамдары, мақалдар, афоризмдер, тұрақты тіркестер, аудиториямен байланыс орнататын қаратпа сөздер, риторикалық сұрақтар, бұйрық рай тұлғалы сөздер, сөздердің инверсиялануы, бағалауыш лексика Ерекшелігі: логикалылық, нақтылық, дәлелдемеге негізделуі
Тілдік тәсілдері:
ғылыми терминдер,мәтіннің бірізділігін көрсететін кіріспе сөздер мен сөйлемдер: біріншіден, екіншіден, арнайы тілдік оралымдар:
... дәлелдеуге мүмкіндік береді, дәйексөздер осы шақ және ауыспалы келер шақтұлғалы етістіктер
Перифраз немесе перифраза «безендіру өнері» деген мағынаны білдіретін грек сөзі, ол заттаң, құбылыстың тура атын атамай, суреттеп көрсету, өзгеше атау дегенді білдіреді.
«Перифраза (ағылшын раraphrase) – сөздің бейнелі мағынада қолдану тәсіліне жататын көркем троптың бір түрі. Перифраза затты, процесті, құбылыстың ең негізгі бір қасиетін келтірінді мағынада қолдана отырып, соны образды түрде сипаттау, анықтау»
Парафраз, парафраза (грек. Paraphrasis сипаттау, сипаттама оралым) – 1) сөздің сөз тізбегінің мəнін басқаша түсіндіріп жеткізу.