Жыр-дастан-қазақ поэзиясының жанрлық түрі, түпкі, негізгі мағынасында өлеңмен баяндалатын, жырлап айтатын уақиғалы, көлемді поэзиялық шығарма (батырлық жыры, эпостық ғашықтық жыролар). Сонымен қатар, стильдік ерекшеліктері, өлең өрнегі жағынан оларға ұқсас толғау, терме секілді көлемі ықшамдау поэзиялық үлгілер де жыр деп аталған.
Эпостық жырлардың ең көне үлгілерінің бірі — «Қозы-Көрпеш — Баян-Сұлу» жыры. Жыр Қарабай мен Сарыбайдың түзде жүрiп құда болуымен басталады. Жырдың басты тақырыбы, негiзгi идеясы — махаббатты дəрiптеу.
Жоғарыда аталған қазақтың ғашықтық жырларынан басқа ХІХ ғасырда туып, сюжеттiк негiзiне əлеумет теңсiздiгiн, феодалдық қоғам қайшылығын арқау еткен «Мақпал қыз», «Құл мен қыз», «Күлше қыз — Назымбек», «Есiм серi — Зылиха» жырларының да көркемдiк-тарихи мəнi ерекше. Бұл жырларда айтылатын Мақпалдың сүйгенi — Əбен, Айымның ғашығы — Талайлы, Зылиханың жары — Есiм бұқара халық ортасынан шыққан кедей-жалшылар. Қолдары қысқа кедей жiгiттерiнiң өздерiнiң сүйген қыздарына қосыла алмай, ру қоғамының ескi салтынан соққы жейдi.
Жыр-дастан-қазақ поэзиясының жанрлық түрі, түпкі, негізгі мағынасында өлеңмен баяндалатын, жырлап айтатын уақиғалы, көлемді поэзиялық шығарма (батырлық жыры, эпостық ғашықтық жыролар). Сонымен қатар, стильдік ерекшеліктері, өлең өрнегі жағынан оларға ұқсас толғау, терме секілді көлемі ықшамдау поэзиялық үлгілер де жыр деп аталған.
Эпостық жырлардың ең көне үлгілерінің бірі — «Қозы-Көрпеш — Баян-Сұлу» жыры. Жыр Қарабай мен Сарыбайдың түзде жүрiп құда болуымен басталады. Жырдың басты тақырыбы, негiзгi идеясы — махаббатты дəрiптеу.
Жоғарыда аталған қазақтың ғашықтық жырларынан басқа ХІХ ғасырда туып, сюжеттiк негiзiне əлеумет теңсiздiгiн, феодалдық қоғам қайшылығын арқау еткен «Мақпал қыз», «Құл мен қыз», «Күлше қыз — Назымбек», «Есiм серi — Зылиха» жырларының да көркемдiк-тарихи мəнi ерекше. Бұл жырларда айтылатын Мақпалдың сүйгенi — Əбен, Айымның ғашығы — Талайлы, Зылиханың жары — Есiм бұқара халық ортасынан шыққан кедей-жалшылар. Қолдары қысқа кедей жiгiттерiнiң өздерiнiң сүйген қыздарына қосыла алмай, ру қоғамының ескi салтынан соққы жейдi.
Объяснение: