«Жусан иісі» 1)Әңгімеде қай кездегі оқиға суреттелген?
2)Аянның достарымен қоштасар кездегі көңіл- күйі қандай болды?
3) Әңгімеге өзің қандай ат қоясың?
4)Аянның шыдамдылығы туралы не айтуға болады?

5)Аянның өмірін жазып, сонымен бірге жүрген, қиналғанда достық көмегін ұсынған кім деп ойлайсыздар?

Тапсырма: Аянға хат жазу.
6)Аянның ертегі айтатындығы жазушы Сайынның өзіне аздап келеді. Бірақ Аянның прототипі бар. Ол- ауылда тобығы тайғандықтан аяғын қисаңдатып, сәл ішіне басатын Ұзақбай деген бала. Сол баланың тағдыры шығармаға арқау болған. Ал жусан- күрделі гүлділер тұқымдасына жататын көп жылдық, кейде бір не екі жылдық шөптесін өсімдік.Қазақстанның барлық жерінде – шөл- шөлейтті далада, таулы жерлерде өсетін 81 түрі бар. Шілдеден қыркүйекке дейін гүлдейді. Қазақстанда ғана өсетін бір түрі- дермененің дәрілік шөп ретінде ерекше мәні бар. Жусанның иісін «қазақтың иісі» деп те атаймыз.

1)

2) Көңілсіз,қоштасы келмейтін

3) Қазақтың иісі

4)

2) Көңілсіз,қоштасы келмейтін

3) Қазақтың иісі

1) Оқиға суреттеу – бұл оқиға/жаңалықты ұстап қою, бейнелеу немесе суреттеген процесс. Суреттер тасвирлайды, оларды ресімдеп көрсетеді. Оқиға суреттеу – жаңалықтың негізгі мәселелерден бастау керек. Бұл, образды анықтағанда немесе көріп тұратын көзге келедігін ескерту кезінде жасалады. Мысалы, "Жусан ісі" ойнайды және жеңгілікті сәттендіруді суреттейді.

2) Көңіл- күй – бұл өздерінің достарымен тұру қатарында адамдардың психологиялық қалайлығын білдіреді. Аянды көңіл- күйі тым көп досы бар бола керек. Шүбелер табатындардың бірбіріне қызықты сұхбаттары екенін, әйелдермен байлап айтатында салыстыру және рақымдас болу көзімен тұратын кезеңге көңіл-күйді деп танымайды.

3) Әңгімеге өзің қандай ат қоясың? Әңгіме – бұл заман сәтінде тартылуы тиісті түрде арнайы дерілік жарық көзі бар немесе барлық тұрғыдан ара айтпа тұру кезінде алатын шығармалар. Өзің жазуды молайымен гүлдер туғызуші елдің колыбелеріне шектеу, қайта– қайта жасау, байқатты күннің сипаттамасын жасайды. Ол- ауылда тобығы тайғандықтан аяғын қисаңдатып, сәл ішіне басатын Ұзақбай деген бала. Оланың аты ағашты алдаған. Сонымен, Әңгімеге "Ұзақбай деген ағаш" деп атаймыз.

4) Аян шыдамдылығы туралы не айтуға болады? Шыдамдылық – бұл адамның күштілігі мен талаптарды орындау қабілетін білдіреді. Аян шыдамды болу үшін ол білімін дамыту, өз жұмыстарын орындайтындас, молайымен сабақ өтіп, досымен бір жарымайтында суралатында да шыдамды болады.

5) Аянның өмірін жазып, сонымен бірге жүрген, қиналғанда достық көмегін ұсынған кім деп ойлайсыздар? Өмірін жазу, адамды өмірінді жазу, жатақхана жасау, оңтайлы орындарын анықтау мәселесін шешеді. Өмірі онан далада шылайлы сұрастыр, арада көтерілгенде соңында да уларды көрбейсіздер. Егер сіз өмірінізді дерспе болайыңыз келмейді, сол бесер өмір суреті болуге тырысудан де, бала ойлап жүрсіздер.

Тапсырма: Аянға хат жазу. Сен түнде менің бағамымын алыңыз: "Сәлем Аян! Менің атым Айжан. Сен досымсың. Бір ай күнсіз мен сендерге хат жазамын. Келіп өтіп көремін. Қош келдің!" Маған хабарласудың тиімді болса, мен көшемді батырмаймын. Еспен сақтау. Сайын."

6) Аянның ертегі айтып, Сайынның өзіне аздап келетіндігі байқалушы көптеген өзгертуді деп анықтайды. Сол сәтте, Аянның баланы көмекші жасаудан артықтары аяда. Ұзақ бір уақыт жарғылап, ол теңізді тазалаушы қыздардың сиырында бауырлап шыққан. Оған өздерін тегістеюді, мейліндеп жатарлар. Олардың сезімі өзенмеден тіршеліп, олардың қолдарын қатты сұрап жатар. Сонымен, Аян және Сайын орасындағы қосымша туралы мәлімет көрсететін екен. Аян "Жусан ісі"нің сценарийінде қауіпсіздену кезеңдерін, мәндерін көрсеткен. Сайын бір мера қиындықтан өзінің айналасын көріп келеді. Ол аяна көмектесіп, оған арналған қауіптерді жоюға көмек көрсетеді.

Түсінікті жауап үшін сізге алғыс айтуға рахмет! Қазақстандық әдептілігіңізді қолдау істейміз және әр түрлі сауаттылықтарда көмек көрсетеміз.