«Жан сөзі». Өзін-өзі тану, 6-шы класс.
Өмір-теңіз, жоқ оның түбі, шеті,
Сылық-сылық күлген сиқырлы толқын беті.
Осы өмірге кіргелі көп күн болды,
Енді бір ай-толады жиырма жеті.
«Жел бол!»-дедің, жел болып еспедім бе?
Уақыт талғап,ерте я кеш дедім бе?
Желдей жынды есалаң екпінді боп,
Заулап тұрған отқа өзім түспедім бе?!
Осы өмірге кіргелі көп күн болды, енді бір ай - толады жиырма жеті.
«От бол!»-дедің,от болып жанбадым ба?
Күйдірмей,сірә,нәрсе талғадым ба?
Күлді де алдым құшаққа, гүлді де алдым.
Мынау «күл»,мынау «гүл» деп таңдадым ба?!
Мен жоқ едім, бар қылып анам тапты,
Содан бері күн талай шықты, батты.
Ес біргелі алыстым өмірменен,
Өмір-теңыз толқыны тым көп қақты.
«Су бол!»-дедің, сылдырап ақпадым ба?
Жыландай жүз бұралып жатпадым ба?
Ерікті-еріксіз суымнан татар жанды
Сиқырлап сылдырменен таппадым ба?
Мен туғалы ағарып көп таң атты,
Қараңғылық жер бетін талай жапты.
Ес білгелі алыстым жүрекпенен,
Ырық бермеді, қаңғыды, ол не тапты?
«Күн бол!»-дедің, мен күндей кұлмедім бе?
Күннен де астым мен кұндіз-түн дедім бе?
Күн тәкәппар. Мен көппен құшақтастым,
Бұл ісімді күндікке мін дедім бе?
Ессіз жүрек тулады ,бермеді ырық,
Ақыл сорлы ере алмай қалды тұрып.
Ессыз жүрек,бөгелші бір азырақ,
Отыз тұр ғой үңіліп,арты-қырық.
«Сұлулықтың асығы-жыршы!»-дер ме?
«Жүректің сырын шешер сыршы!»-дер ме?
Не қуаныш, не қайғы басқан күнде
Басыма келіп:«Ақын,тұршы!»-дер ме?
Әміріңді екі қылмай орындадым,
Есімде отқа,суға ұрынғаным.
Өтті жылдар, жапанда жалғыз қаппын,
Өмірімді осынша улап, не қылғаның?!
1-сұрақ. Мәтіндегі «жүректің сырын шешер сыршы» - дер ме?» деген ойды қалай түсінесіңдер?
2-сұрақ. Ақын өлеңіндегі астарлы ой мен құнарлы сөз тіркестерінен қандай ізгі қасиетті байқадыңдар?
3-сұрақ. «Күн бол!» - дедің, мен Күндей күлмедім бе?» деген тармақты тарқатып айтып беріңдер.
4-сұрақ. Адамның жаны сұлу болу үшін оның бойында қандай қасиеттер болуы керек екен?
5-сұрақ. Рухани-адамгершілікке талпыну адам бойына қандай ізгі қасиеттерді дарытады деп ойлайсы !

svetabruhan    2   16.04.2021 16:20    4