У МЕНЯ СОР Сауда кезінде жол бойындағы елдер бір-бірімен өзара мәдени жағынан да байланысқа түсті. Жібек жолы арқылы жан-жаққа діни ой-пікірлер де таратылды. ІІІ-VI ғасырларда Ұлы Жібек жолы «қажылар жолы» деп аталды, бұл жол арқылы будда монахтары Қытайдан Үндістанға, Үндістаннан Қытайға сапар шекті. VII-X ғасырларда Ұлы Жібек жолының халықаралық маңызы арта түсті, себебі Қытай Византиямен және арабтармен байланыс орнатты. XV ғасырда теңіз жолының дамуына байланысты Ұлы Жібек жолы маңызын жоя бастады. Сол кездегі сауданың басты тауары Қытайда өндірілетін жібек болған. Сондықтан жол «Жібек жолы» деп аталған. Жібекпен бірге Шығыстан Батысқа, Батыстан Шығысқа – Рим, Франция, Византия, Русь, Иран мен Араб халифатында, Қытай, Корей, Жапонияда өндірілген көптеген тауарлар ағылды. Жібек жолы халықтар арасындағы сауданың ғана емес, Шығыс пен Батыс елдерінің арасындағы халықаралық (дипломатиялық) қарым-қатынастың дамуына да әсерін тигізді.
Жібек жолын зерттеудің әрі маңызды, әрі сирек олжасы – Отырардан табылған күміс ақша мен заттар көмбесі. Көмбеде Шығыс Түркістан қалалары – Алмалық, Пулад, Эмильдің (Еміл); еуропалық Қырымның; малайзиялық Сива, Кони, Тебриздің; қазақстандық Жент қалаларының ақшалары жинақталған. Ақшалардың соғылған уақыты XIII ғасырдың 40–60 жылдары. Көмбеден табылған күмістен жасалған құрама белдік жапсырмалар, ортаазиялық бұрама білезіктер, поволжиялық өрме білезіктер, Кіші Азиялық айылбастар – теңдесі жоқ жәдігерлер.
І-тапсырма.                                                                                                                                                   а) Мәтінге тақырып қой (1б) ә) Мәтіннен тірек сөздерді тауып жаз (1б)     б) Мәтіндегі негізгі ойды анықта (1б)
ІІ-тапсырма. Төменде берілген ақпараттардың шын немесе жалған екендігін анықта. (4б)
№
Ақпарат
Шын
Жалған
1
Жібек жолын зерттеудің әрі маңызды, әрі сирек олжасы – Отырардан табылған күміс ақша мен заттар көмбесі.
 
 
2
Сауданың басты тауары Үндістанда өндірілетін жібек болған.
 
 
3
Жібек жолы Шығыс пен Батыс елдерінің арасындағы халықаралық қарым-қатынастың дамуына да әсерін тигізді.
 
 
4
III-IV ғасырларда Ұлы Жібек жолы «қажылар жолы» деп аталды.
 
 
 
ІІІ-тапсырма. Төменде берілген етістіктерді осы шаққа, өткен шаққа, келер шаққа айналдырып жазыңыз. (3б)
Етістіктер
Осы шақ
Өткен шақ
Келер шақ
таратылу
 
 
 
даму
 
 
 
ойлап табу
 
 
 
 
ІV-тапсырма. Төмендегі тақырыптардың бірін таңдап диалог құрастырып жаз. (3б)                          1. Болашақта қандай мамандық иесі боласың?                                                                                                   2. Ұлы Жібек жолы туралы не білесің?                                                                                                        3. Қазақстан табиғатының қандай ерекшеліктері бар?
​

adrien3000    1   04.03.2021 20:36    3