сделать сор по быстрее !Бөлім «Тарихи тұлғалар тағылымы», «Қызым – жағадағы құндызым, ұлым – аспандағы жұлдызым» 1-үзінді Соғыста Исатай оққа ұшып, Махамбеттің жалғыздық зарын шеккеніне сегіз жыл үш ай болды. Ұзақ уақыттың ішінде жасаған сансыз жорығы ойына оралды. Исатайсыз бастаған ереуілі жеңіліс тапқалы бері Махамбеттің бармаған жері, баспаған тауы қалмады.
2-үзінді
Мінгені Исатайдың Ақтабаны-ай,
Сүт беріп, сұлы беріп баптағаны-ай.
Зеңбірек үш атқанда дарымады,
Құдайдың міне қара сақтағаны-ай.
1. Берілген тұрақты тіркестер мен күрделі сөз тіркестердің мағыналарын өз сөзіңізбен жазыңыз.
Зар шегу -
Ойына оралу –
Бармаған жері, баспаған тауы жоқ –
2. Мәтінді мұқият тыңдап, берілген сұрақтарға мәтін мазмұны бойынша жауап беріңіз.
Жаз ортасына жақындаған кез болды. Көксерек үлкейді және семірді, бірақ үлкейісі даладағыдай емес, бәсеңдеу. Ауылдағы өзі құрбы күшіктерден сонша үлкен емес. Осы уақытқа дейін Көксерек ауыл итінен көресіні көрді. Бірде-бір ит мұны дос көрмейді, маңына жақындатпайды. Қасқырға шабатын батыл төбеттер бұны талап та тастайды. Өзге көп ит те ырылдап үріп, кейде тап беріп, әр жерінен тістеп тартып кетеді. Құрмаш қасында болғанда таяқ жемейді, бірақ ержете бастаған сайын иесі көз жазып қала берді.
Сұрақ - Жауап
Көксеректі қалай суреттейді?
Көксеректі қандай иттер тістеп тастайтын?
Ауыл иттері Көксерекпен неге достаспады?
3. Берілген сөздерді дұрыс нұсқада жөндеп, сәйкес бағандарға жазыңыз.
Сөздер: хайуанаттар-бағы, түйме дақ, Барса келмес, Қызылкітап, адам-зат, жан жануарлар, халық аралық, омыртқа-сыздар, био ресурс, кон-венция, жабайықызғалдақ, қоршаған-орта, ақ қу
Дара сөз Тіркесті сөз Біріккен сөз Қос сөз
Бағалау критерийі
1 тапсырма
Мәтіндегі күрделі сөздер мен тұрақты тіркестердің мағынасын ажыратады
2 тапсырма
Перифраз сұрақтар негізінде ақпараттарды ажыратады
3 тапсырма
Мәтінде сөйлем ішіне қойылатын тыныс белгілерді қолданады
1.зар шегу - мұңаю, зардап шегу, қынжылу
ойына оралу - ойына қайтып келу, еске түсіру
бармаған жері баспаған тауы жоқ - көп жерлерге барған, шарасы болмаған
2.көксерек - кішкентай, жазықсыз, қорғансыз күшік
көксеректі қасқырға шабатын иттер талап тастайтын
өзінен кіші, қорғансыз ит болғандықтан үлкен иттердің шамасы келе тұра көксерекпен дос болмайд