ответить на вопрос автор кысты калай сипаттайды? ақ киімді, денелі, ақ сақалды,соқыр, мылқау, танымас тірі жанды.үсті-басы ақ қырау, түсі суық,басқан жері сықырлап, келіп қалды.дем алысы - үскірік, аяз бен қар,кәрі құдаң -  қыс  келіп, әлек салды.ұшпадай бөркін киген оқшырайтып,аязбенен қызарып ажарланды.бұлттай қасы жауып екі көзін,басын сіліксе, қар жауып, мазаңды алды.борандай бұрқ-сарқ етіп долданғанда,алты қанат ақ орда үй шайқалды.әуес көріп жүгірген жас ,беті-қолы домбығып, үсік шалды.шидем мен тон қабаттап киген малшыбет қарауға теріс айналды.қар тепкенге қажымыс қайран жылқытитығы құруына аз-ақ қалды.қыспен бірге тұмсығын салды қасқыр,малшыларым, қор қылма итке малды.соныға малды жайып, күзетіңдер,ұйқы өлтірмес, қайрат қыл, бұз қамалды! ит жегенше қондыбай, қанай жесін,құр жібер мына антұрған кәрі шалды​

Автор вопроса описывает видение зимних пейзажей и изменений, происходящих с природой в это время года. Подробно разберем каждое предложение, чтобы понять смысл и содержание вопроса.

1. "ақ киімді, денелі, ақ сақалды,соқыр, мылқау, танымас тірі жанды" - Автор описывает, что все вокруг стало белым: одежда, шубы и волосы стали белыми, мороз и снежные перчатки появились.

2. "үсті-басы ақ қырау, түсі суық, басқан жері сықырлап, келіп қалды" - Автор описывает, что небо сияет белым, волосы выводятся из строя от холода, теряя свою природную теплоту.

3. "дем алысы - үскірік, аяз бен қар,кәрі құдаң - қыс келіп, әлек салды" - Здесь автор описывает, что деревья бросили свои листья (дем алысы), появились снег (айаз бен қар) и замерзли ветви (кәрі құдаң).

4. "ұшпадай бөркін киген оқшырайтып,аязбенен қызарып ажарланды" - Автор описывает, как бородатая фигура, похожая на птицу, взмывает в воздух, согреваясь солнечными лучами.

5. "бұлттай қасы жауып екі көзін,басын сіліксе, қар жауып, мазаңды алды" - Здесь автор рассказывает, что если закрыть глаза и прикрыть голову, то снег покроет всю поверхность.

6. "борандай бұрқ-сарқ етіп долданғанда,алты қанат ақ орда үй шайқалды" - Похоже, автор описывает, что во время снежной бури, белый дом выстроен на шести крыльях.

7. "әуес көріп жүгірген жас ,беті-қолы домбығып, үсік шалды" - Автор описывает, что дитя, выглядывая из окна, ощущает, как его лицо и руки замерзают, а его нос становится синим от холода.

8. "шидем мен тон қабаттап киген малшыбет қарауға теріс айналды" - Здесь автор рассказывает, что лед и снег постепенно оседают и начинают покрывать поле.

9. "қар тепкенге қажымыс қайран жылқытитығы құруына аз-ақ қалды" - Здесь автор говорит о том, что холоду и снегу требуется некоторое время, чтобы покрыть всю поверхность.

10. "қыспен бірге тұмсығын салды қасқыр,малшыларым, қор қылма итке малды" - Здесь автор говорит о том, что зима приносит с собой сильный холод, который заставляет животных и людей искать приют и укрытие.

11. "соныға малды жайып, күзетіңдер, ұйқы өлтірмес, қайрат қыл, бұз қамалды!" - Автор призывает нас быть осторожными, не ходить без присмотра и быть максимально аккуратными, чтобы не привлечь к себе неприятности.

12. "ит жегенше қондыбай, қанай жесін,құр жібер мына антұрған кәрі шалды" - Здесь автор говорит о том, чтобы не совершать необдуманных поступков, чтобы избежать неприятностей, связанных с замерзанием и заболеванием.

Поэтому, исходя из данного описания, автор вопроса описывает и восхваляет красивую зимнюю пейзаж и естественные изменения, происходящие с природой.