ОҚЫЛЫМ. ЖАЗЫЛЫМ. АЙТЫЛЫМ. Теңге алу - Қазақ ұлттық ат спорты. Ертеден келе жатқан ойындардың бірі. Теңге ілу де ат спортына жататын ойынның бірі. Теңге алу ойыны тегіс жерде өткізіледі. Ойынға жасы 18-ден асқан адамдар ғана қатысады. Ол ертеде үлкендігі ақ тоқымдай киіздің үстінде 50, 20, 15 тиындық майда ақшаларды салып қоятын болған.
Қазір тақыр жердің ойықтау тұсына ақ шүберекке түйілген зат тасталады.
Ойыншылар қос тартпалы мықты ерттелген атқа мініп 30-40 метрдей жерден шауып бара жатып, ақ киіздің үстінде жатқан тиынды немесе ақ шүберекке түйілген затты еңкейе беріп, іліп алып кетулері керек. Аңшаны ат үстінен алған адам иеленіп кетеді. Қазір шүберекке түйілген тиын, не сондай кішірек затты ат үстінен еңкейіп көтеріп əкеткен адам жеңімпаз атаңып, жүлде алады.
Ойыншылар атқа кезек мініп немесе бірнеше атпен (əркім өз атымен) кеп ойынға қатынаса береді. Алғашқы адам тиынды іліп кетсе, оның орнына тағы да тиын салынады.
Ойынға жуас жылқылар пайдаланылады. Ат ойыншының қалауынша шабады, бірақ теңге жатқан жерге келгенде, баяулауға немесе тым ағынды шабысқа салуға болмайды.
Мəтінмен жұмыс
1.Мəтіннен сын есімдерді тап 2.Мəтіннен сан есімдерді тап 3.Мəтінге жоспар құр
1.Сын есімдер: ұлттық, тегіс, майда, тақыр, кішірек, жуас.
2. Сан есімдер : 18-ден,50, 20, 15, 30-40м.
3. 1)Қазақтың ұлттық ат спорты.
2)Теңге алу ойынының ережесі.
3) Теңге алу ойынына қатысатын жылқылар.
Объяснение:
1 тапсырмада сын есімнің Қандай? Қай? сұрақтарына жауап беретін сөздер.
2 тапсырмада Қанша? Неше? Сұрақтарына жауап беретін сан есімнің сөздері.
3 тапсырмада мағынасына қарай 3 жоспар құрдым. Немесе басқаша жазса да болады.