Мне нужны сказка,стих и 3 загадки про ягоды на каз.языке. мне

Үстіне тігіп көк шатыр,

Астында қызғылт дәу жатыр. (Қызылша)

Үлпершекке қан құйып,

Үріп талға байладым. (Бүлдірген)

Ояғы тау, бұяғы тау,

Ортасында бұжыр тау. (Жаңғақ)

Ситих

Жапырақта тасалап,

Өскен жері бақша – бақ.

Күрең қызыл шіркін –ай,

Оның аты- құлпынай.

Жүзім пісті бір-бірлеп,

Үзіп мәзбіз біз енді.

Қоңырауы күмбірлеп,

Қыркүйекте күз келді.

Сказка

Қоңыр күз мезгілі еді. Ағаштың жапырақтары түсіп, тек жабайы алма

ағашының басында жалғыз алма қалыпты. Осы кезде орман аралап жүрген

Қоян алманы байқап қалады. Оны қалай алуға болады? Алма өте биікте — се-

кіріп жете алмайсың!

Шырша бұтағында отырған қарға қоян қылығына сырттай күліп отырды.

— Қарқ-қарқ! Оны көрген қоян:

— Қарға, Қарға! Маған алманы үзіп алып берші! — дейді.

Қарға ағаш басына ұшып барып, алманы үзіп алады. Бірақ алманы тұм-сығымен қармап ұстай алмай, жерге түсіріп алады.

Рақмет, саған, Қарға! — деді де Қоян алманы жерден көтермек болды. Ал жерге түскен алма жаны бардай, дыбыс шығарып, қозғалып жүгіре жөнелді.

— Бұл қалай?

Қорқып кеткен Қоян ағаш алмасының түбінде ұйықтап жатқан кірпінің тікеніне құлағанын түсініп:

— Кірпі, кірпі! Тоқта, тоқта! — деп айғайлады. — Менің алмамды қайда алып бара жатырсың?

Кірпі кідірместен:

~ Бұл — менің алмам! Ол төбеден құлады, ал мен болсам оны ұстап алдым.

Қоян да қояр емес!

— Алмамды қайтарып бер. Оны тауып алған мен! Таласып жатқан Қоян мен Кірпіге Қарға қосылады.

— Босқа таласасыңдар, алма менікі! Мен оны өзім үшін үзіп алғанмын! -деді ол өтірік-шынын араластыра.

Олар бір-бірімен түсінісе алмай, алманы әрі тартып, бері тартып, орман .~: айғайдан у-шу болып кетеді.

Сол кезде қорбаңбай Аю келіп қалады.

— Бұл не деген айғай-шу! Мазамды алдыңдар ғой! Бәрі оған жақындап:

— Сен, Аю, біздің ормандағы ең үлкен, әрі ең ақылдысың. Сондыңтан бізге алманың кімдікі екенін айтып берші? — деп аюға оқиғаның қалай болғанын баяндап, төрелігін сұрайды.

Аю сәл ойланып, сұрады:

— Алманы кім тапты?

— Мен! — деді Қоян.

— Ал, алманы кім үзіп алды?

— Мен! — деп қарқ етті Қарға.

— Жақсы. Кім оны ұстап алды?

— Мен ұстап алдым! — деді Кірпі.

— Мінекей, бәрің де дұрыс айтасыңдар, өйткені әрқайсыларың алманы алу үшін еңбектендіңдер! Алма бәріңдікі!

— Мұнда бір алма ғой! — деді Кірпі, Қоян,Қарға түк түсінбей.

— Бұл алманы теңдей бөліңдер. Әрқайсың бір-бір бөлігін алыңдар! — деді аю. Мұны естіп бәрі қуанып кетті:

— Бағанадан бері біз бостан-босқа таласқан екенбіз ғой! Кірпі алманы төрт бөлікке бөледі. Қоянға бір бөлігін беріп:

— Бұл саған, Қоян — сен алманы бірінші көрдің! Екінші бөлігін Қарғаға беріп:

— Бұл саған, Қарға — сен алманы үзіп алдың! Үшінші бөлігін Кірпі аузына салып:

— Бұл маған, өйткені алманы ұстап алған — мен! Кірпі Аюға төртінші бөлігін беріп:

— Бұл саған, Аю!

— Маған, не үшін? — деп таңқалды Аю.

— Сен бізге ақыл айтып, татуластырдың! — деді ол, риза кейіппен. Әрқайсы өзіне берілген алманың бөлігін жеп риза болды, өйткені Аю ешкімді ренжітпей дұрыс, әділ шешім шығарған еді.

« Береке басы — бірлікте» деген осыдан қалған көрінеді.