Кесапаттың кесірі Келе ме деп керт басқа,
Сол себептен қорқамын!
...Жөн білмеген жамандар
Ел билеген бек болды,
Көтере алмай билігін,
Ұласқан үлкен кек болды,
Заманақыр болар деп,
Сол себептен қорқамын!
Дуан басы, болыс тұр
Кәпірдің сөзін мақұлдап,
Жарысқа кірген жақсылар,
Аша алмассың көзің деп,
Сол себепті қорқамын!
"Зар заман" өлеңінен берілген үзіндіде Шортанбай үнемі шумақты "қорқамын" деген сөзбен аяқтап отырады. Ақынның қорқынышының себебі неде деп ойлайсыз? Ойыңызды 2-3 сөйлеммен жазыңыз
Шортанбай ұстаздың "Зар заман" өлеңінен берілген үзіндігінен пайда болған қорқынышының себебі өз көзқарасында спекуляция жасау арқылы анықталуы мүмкін.
Менің ойымдағы жауабыма көмек көрсететін сөйлемдер:
1. "Зар заман" өлеңі дамушылар ұйымының бірі деп анықталатынмен, Шортанбай осы өлеңдердің қайсысыны асыра алмағанын білетін болмаққан. Ол атындарын жаза отырып, оларды композициялауда көмек көрсету мақсатында "қорқамын" деген сөзбен аяқтады.
2. Шортанбай қорқынышының себебі ұйымның пішіндегі алдын ала табақтардың жалғанның кезінде сөйлеп отыруы мүмкін. Одан кейінгі "Зар заман" өлеңі халықтың зерттеулігін, кәсіпорын, мұрағаттылықты және басқа да өзгерістерді талдауда анық идеяларды білдіремейді, осыларға қорқыныштап, жақындугасы мүмкін.
3. "Зар заман" өлеңі Шортанбайдың елдік дегендігі туралы бейгілеп отыруды да қана тауып, Шортанбай азаматтарының шындықтарына көзқарасында амандықты тыңдаудың, қорқынышты тыңдау қажет.
Сондықтан да, Шортанбай қорқынышының себебі дамушылар ұйымының өлеңдерімен, табақтар арасындағы сөйлемдермен, алдын ала табақтарымыздың зерттеулігімен, елдік-азаматтық мәселелермен байланысуымен болса да, толықтай анықталу да мүмкін болмайды. Кейінірек белгіленеді.