Эссе Құйрықты жұлдыздай ағып түсті​

Құйрықты жұлдыздай ағып түсті

Әр тұлғаның азамат болып қалыптасуына оның шыққан тегі, өскен ортасы ықпал етеді. Мысалы, Абайдың тұлғалық өсуіне әкесі Құнанбай, апасы Зере мен анасы Ұлжан, шығыс және орыс әдебиеті қалай әсер етсе, Шоқанның ұлы адам болуына әкесі Шыңғыс, әжесі Айғаным да солай әсер еткен еді. Шоқан Уәлихановтың ата-бабалары ежелгі сұлтандар әулетінен тарайды. Оның арғы атасы, Орта жүздің ханы Абылай болған.

Қазақ жері Патша үкіметіне кіріптар болған уақытта жергілікті халықтың ішінен еуропалық біліммен сусындаған, шығыс тілдерін жетік білген, халықтың ауыз әдебиетінен шабыт алған, шығыс өркениеті мен әлемін жаңа биікке көтерген ғалым шықты. Қазіргі зерттеушілер Шоқан Уәлихановты тарихшы, фольклортанушы, ағартушы ретінде танып, еңбектерін жариялап жатады.

Ал Шоқан Уәлихановтың саяхатшылығы бөлек және үлкен тақырып. Экспедицияларда жүріп ол Шығыс туралы білімін тау мен тасты, орман мен шөлді, елді-мекендерді аралай жүріп бекіте кеңейтті. Ол Жетісуды, Жоңғария мен Қашқарияны, Тянь-Шаньді алғаш зерттеушілердің бірі болған. Саяхаттарының ғылыми нәтижелері оның «Ыстықкөлге саяхат күнделігі», «Қырғыздар туралы жазбалар» атты еңбектерінде көрсетілген

Шоқанның еңбектері бүкіләлемдік ғылымның дамуына зор үлес қосқан.

Шоқан Уәлиханов өзінің қысқа өмірінде адамдар санасына әсер етті. Адамдардың қандай жетістіктерге жете алатынын көрсете алды.