Бір тақырыпты таңдап өз пікіріңізді жазыңыз. Жауапты тиісті стильге келтіріңіз. Жазба жұмысында бөлшектік және болжалдық сан есімдерді дұрыс қолдаңыз. 1. Жаһандық энергетикалық дағдарыс

Органикалық отынның қорлары: мұнай, газ және көмiр - қазiргi энергетикада ең сұраныстағы қорлардың қатарында – және де айтарлықтай шектеулі мөлшерде. Ерте ме кеш пе бұл қорлар сарқылатын кезең де туады. Мұнай, газ және көмiр қорларын қалыптастыру үшін табиғатқа миллион жыл қажет болды, және де теңдессіз шығынға ұшырайды.

ХХ ғғ. аяғына қарай мұнайды өндіру және тұтыну, сонымен қатар әлемдiк нарықта мұнай бағасының теңсіздігінің теңгеріміне тікелей қатысты тарихта алғаш рет дағдарыс болды. 1970-1980 жылдары энергияны тұтынуы мұнайдың бағасының қатты өсуіне әсер ететiн органикалық отынның ресурстарымен мөлшерлес болды, және нәтижесінде жаhандық энергетикалық дағдарысқа әкеліп соқтырды. Мұнайға әлемдiк бағаның жоғарылауы, оның қорының әлем елдерінің арасында біркелкі таралмауы, басқа энергия көздерімен салыстырғанда тұтынудың шамадан тыс ұлғаюын жоққа шығарады.

Бірінші энергетикалық дағдарыс 1973 жылда басталды, содан кейін Халықаралық Мұнай елдері Одағы саналы түрде мұнай өндірудің көлемін шамамен 5% -ға дейін төмендетті. Мұнай бағасының тағы бір елеулі секірісі 1979-80 жылдары екінші энергетикалық дағдарыстың болуына әсерін тигізеді. Ирандағы ислам революциясы кезінде АҚШ президенті Д. Картер осы мұнай өндіруші елдердің сауда қатынастарын қысқарту туралы және бір мезгілде АҚШ-та мұнай бағасының мемлекеттік реттелуін тоқтатқанын жариялады.

Азиядағы экономикалық дағдарысты еңсергеннен кейін әлемдік экономика қайтадан тез өсу деңгейіне жетті, ал онымен бірге және мұнайға сұраныс артты. Сондай-ақ, мұнайға жоғары қажеттілік 2001-2002 жж. суық қыс келтірді. Салдары, алайда, 1970-ші жылдарына қарағанда әлдеқайда төмен. 2004 жылдың ішінде мұнай бағасы 53 долларға жетті. Бұл мұнай нарығыда әр түрлі саяси және экономикалық жүктемеге әсер етті.

Нарықта мұнайды сатушылар мен абыржаған сатып алушылардың үлкен саны анықталды. 2005 жылдың 29 тамызында мұнай бағасы "Катрина" құйынына байланысты биікке шықты, Мексика шығанағында мұнай бағасын 71-ге дейін өсумен тоқтады.

2007 ж. күзінде баға 80 долларға дейінгі белгіде болса және өсуін жалғастыра келе, 11 шілдеде әр баррель үшін таңғаларлық шама 147 долларға жетті. Бұл негізгі мұнай тұтынушылар елдерінде және ең алдымен АҚШ-та бензин бағасының өсуімен жалғасты, банктік кредиттер бойынша төлем жасамау дағдарысының дамуына катализ жасаған тауарлар мен қызметтер құны да өсті. 2008 ж. төлем жасамау дағдарысы ауқымды құлдырауға ұласты, оның барысында банкротқа ұшыраған ірі қаржы компаниялары, ал алдыңғы қырық жылда жинақталған АҚШ экономикасындағы үлкен мәселелер оның борыштық сипатымен байланысты, нәтижесінде жаһандық экономикалық дағдарыстың таралуына әкелді, ол мұнайға сұраныстың күрт құлдырауына және салыстырмалы тұрақтандыру бағасының баррелі 2009 жылы 35-75 доллар диапазонында болуына себепші болды. 2008 жылдың екінші жартысынан бастап бағаның төмендеу нәтижесінде дағдарыс мұнай экспорттаушы елдеріне ауысты, олар бірнеше рет өндіруге арналған квоталарды қысқартуға сүйенді. Ахуал, осылайша, тұйық шеңбер сипатына ие болды.

Сонымен қатар, соңғы уақытта дағдарытың жаңа кезеңінің пайда болуына алдын ала болжам жасасу пайда болды, жаңа баға өсімінің нәтижесінде 2008 жылғы есеңгіруден әлемдік тұтыну түзелді. 2009 жылғы тамызда әлемде өнеркәсіптік өндіріс және түпкілікті тұтынудың жиынтық деңгейі, ең алдымен, осы мұнай тұтынушы елдерде төмендуді жалғастырды.

Әрбір ел экономиканы қайта бағдарлау, оның басқа да көздері жолымен отын-энергетикалық базасының құрылымын түбегейлі өзгерте отырып. дағдарыстан шығудың жолын іздеді. Мысалы, Франция қуатты АЭС жүйесін жасады; Дания меншікті табиғи газ, тас көмірді, жел энергетикалық ресурстарын қайта бағдарлау жолымен.

осы болама?