Айтыстың түрлері Қыз бен жігіт айтысы мен ақындар айтысының айырмашылықтарын тап.
Ас, қыз ұзату, келін түсіру сияқты қазақ тойлары ақындар айтысымен басталады. Ал қыз бен жігіт айтысында жаттанды сөз өрнегі қолданылады.
Қыз бен жігіт айтысында негізгі тақырып – жастық көңіл күй мен өнер сынасу болса, ақындар айтысында өнер салыстыру, сөз сынасудың үстіне әр ақын өз руын дәріптей жырлайды.
Қыз бен жігіт айтысы ел-елді аралап, сол мекеннің мәртебесін көтере түседі. Ақындар айтысы ойын-той, әр түрлі дәстүрлі думандарда қуана қызықтайтын театр іспеттес.