Айтылым 8. Берілген тақырыптың бірін таңдап, 4-5 минуттық монолог
дайындаңыз. Монолог құрауда сөз әдебі
мен сөйлеу этикетін ескеріңіз. Сөйлеу
ағымындағы интонацияның құрамдас
бөліктері: әуен, әуез, тембр, қарқын,
кідірісті сөйлеу мәнеріне сай
қолданыңыз.
Ұсынылатын тақырыптар:
-Табиғат – біздің анамыз, біз – табиғатқа
❤️❤️❤️❤️❤️❤️
Сөздік әдебі және сөйлеу этикетін ескеру:
- Басқаларды ескертуді, сөйлеушіге респект пен мақтау білдіруді үйретеміз.
- Өзімізге ескерту жасап, ақпаратты адамдарға жақын болу немесе үлгерімізді бөлу мақсатында пайдалануымыз керек.
- Сөйлеуде тәуелді болу, добрым и душевным тоном говорить.
- Сөйлеудең бас қысқартуларын пайдалануымыз керек, бірақ оларды сөздегі қарапайым сынаулармен жолдайтып, монологның негізгі нұсқасына қажетпен әрекет етсек болады.
Сөйлеу ағысындағы интонацияның құрамдас бөліктері:
1. Әуен - голостің сыртқы элементтерімен қарайды. Темірлікті, қу, тездерік болу мүмкін.
2. Әуез - голостың гантациясының периодтық өзгеруімен ағартылады, сөйлеу осы бөлікке сәйкес болады.
3. Тембр - голосның құрамынан туалырақ жасалатын алып тастамен белгіленетін темірлік.
4. Қарқын - голостың тосалық-тонының жылыты, көлемі мен жиліктіксілік көздерінің меншігі.
5. Кідірісті сөйлеу мәнері - көмекші уақыттарда пайдаланылады, сөйлеушіге тәуелділік шығару үшін.
Табиғат туралы монологқа қарсы әңгімелесу көздері бойынша жасайды. Біз ""Табиғат – біздің анамыз, біз – табиғатқа"" тақырыбынан бастасақ, осы тақырыпты сынайтын бой. Көреміз, табиғат адам мен әлем арасында ғылым бірлігі мен уақыттық берілуі, келіп жатқан қателіктерінің дайындығы, ауыртпалықтары мен құсурлықтары кезде жағдай-жағдаймен тұратын жасайсыншы. Біз табиғатқа қарсыласу, оны ашуға жасалуы керек. Біз табиғатты қажетсіз пайдалану жасаймыз, себебі ол табиғатты көңілімізде жергілікті бақылайтынын білеміз. Табиғат мен біз жас адамзатының арасында ғылымдық, экологиялық, экономикалық шетелдіктер мен пайдалану, бұл жаттығу барлық дайындықтарымызды қамтамасыз етуге болады.
Монолог пайымдағанда, этикетке жақын қаралады, экологиялық мәселелер мен табиғатқа қызмет көрсету, табиғатты айналасу үшін өзімізге жекелікті атқару қажет. Біз "Табиғат – біздің анамыз, біз – табиғатқа" тақырыбында өзімізге жекелікті айналасу туралы ақпарат бергендерше, біз ортақ жастауымызда табиғатқа бағынуға боладық, олардың қалай байланысын білетініңіздердің өздеріңізге жатады. Табиғат барда жарлығында өз анадан болады, ал біз де табиғатқа шексіз ақыртуды актіген ғылымдарды және баяндамаларды ұсынатамыз.
Табиғатты қамтамасыз етумен байланысты сүйтінуші сөздіктерді сөйлемеген қажет. "Табиғат – біздің анамыз, біз – табиғатқа" тақырыбы бойынша сөйлеуге орналасқанда, біздің голосымыз эмоциялық байланыстың зерттелген мүмкіндіктеріне сай болуы керек. Біз жастарды табиғатты бағынуға қызықтырады, олар меншікті және қалам-қақтың күшейтуге болатынын айтып, оларга табиғатты сақтап кету үшін көмек көрсетеміз. Монологда өзгерісіз сөйлестермен бола аладық, оны зерттеушілердің ғылыми бағытында беру және сақтау керектігін түсіндіре аладық.
Сондай-ақ, "Табиғат – біздің анамыз, біз – табиғатқа" тақырыпты әр кезеттешетін нәрсені пайдаланыңыз келе жатады: сөздік әдебі және сөйлеу этикетін ескеру, сөйлеу ағысындағы интонацияның құрамдас бөліктері, табиғаттың маңызы мен ескерткіштері. Монологтың негізгі нұсқасын көру және түсіндірілгеніне көңіл бөліп, түсіндіруді бастауға тырыссаңыз. Халықаралық экокөріспені ортақта сай қабылдау, табиғатты сақтау жəне ауқытыту негізінде "Табиғат – біздің анамыз, біз – табиғатқа" тақырыбында монолог экспансивті сөздіктермен қолданыңыз.