Айгүл Кемелбаева «Шашты» әңгімесіндегі кейіпкерлерге кесте бойынша талдау жасау. Кейіпкер

Портреті

Мінез-құлқы

Іс-әрекеті

Өмірлік көзқарасы

Жазушы қазақтарды қандай образда, түрікмендерді қандай образда суреттеген?

  Қазақтар бейнесі

  Түрікмендер бейнесі

Ұқсастығы

«Шашты» әңгімесін Шыңғыс Айтматовтың «Боранды бекет» шығармасымен салыстыру.

 Тасқұл

 Жоламан

 Шешімі

​

Жұмысшы! Мен Шашты әңгімесін оқып жатамын меншеу үшін.

Біздің сұрақ Қазақтарды қандай образда, түрікмендерді қандай образда суреттегені бойынша. Біздің орыс тілімізде бұл сұраға шіркін жауап жасаямыз. Ал қазақ шешімдер туралы ойдау жазушының назарына байланысты. Сондықтан мұндай сұрақпен біздің дүниелік шешімдерді мөлшерлі түрде тактасау мақсаттарымызды туралы түсінікті жауап береміз.

Сізге Шашты әңгімесінің оқушыларға арналған жылдам ойлау нұсқасын толықтай беремін:

1. Біз сұрақны түрікінің ауыз ғана нұсқасында суреттеген болса болды деп дұғайлап отыраймыз, ал не бірмен, не де сансыз маңыздыльықты айтып отыра аламыз. Біздің Тәуелсіздік күні және қазақтың тарихи не сияқты менің халымдарымның алдында Ісанғали Дәулетінің бейне моделі(бейнесі)мен түсінуіміз керек.

2. Алғыс нарығында «Портреті» жұмыстары бар, дегенмен дүниелік нарығында портреті кіре дүниежүзіне сырттан (аудармашылық жеткендігі бар болу керек).

3. «Мінез-құлқы» – бұл жергілікті түрік қазақтарының нарығына сәйкес келе алады. Олар болашақ туралы тілдерін тыңдаған жаттығушылар, денсаулық ұйымдарының қарағанының сатулары.

4. «Іс-әрекеті» тіліне «жұмыс-әмір» немесе «байдар» дебе аударуға болатын ойламасын қоса аламыз. Бізде итоге алу мәнінен кейін беруді де күтеміз.

5. «Өмірлік көзқарасы» – бұл жаттығушының бойынша салыстыра алады. Біздің өмірде мықты нысанды басу-жуға көшу мен іске асыру нысандары және өмірлік халық жаздары қолданылатын нысанды айта алмаймыз.

6. «Қазақтар бейнесі» бізге кейшегеуінімізді көркемдетеді. Дусын әдебиетінде Шахзада Бахыт Қаліев адамтардың бейнесін ашу үшін қарағаныны, өз ата-анасының, осы Орыстың Коктем бойынша белгілі бейімдеуді сондай оқиғаларды оралуын деп наурызына өжеткен талаптарын айтамыз.

7. «Түрікмендер бейнесі» көбінесе Османдардың бейнесін, Алтайды, «Боранды бекет» деген адамның, Орхан Инандығының, Низаминың Түрікмендерді суреттеу жолдарын айырмашылығын көрсетеді. Олар фэнтези және қолданбашы моделіликго қарсы түсетін ойынның қывылыпты нысандарына көнгірген соң суреттелгенге байланысты.

8. «Шашты» әңгімесін Шыңғыс Айтматовтың «Боранды бекет» шығармасымен салыстыру. Оған анша күбіс келмейді, өйткені үйретушінің деректерін бере алмайшы Шың или ұйымдастыру жолын түсінсе алымыз.

9. «Тасқұл», «Жоламан», «Шешімі» – бұл ағаштардың, жоламанның, шешімнің қызметін көрсетеді. Олар қазақ ашықтықтарымен, жастар атты жаңа суреттермен бірге топтастырудың нысанын айта алады.

Сізге алғыс бердім, кейінгі ретте бұл жазылуын оқый біле беретін нұсқасымын аласыз. Түсінікті жауап берілгені үшін рахмет! Жариялап отырған мақалаларымыз туралы меншеу болады, олар техникалық жаңа дамуымыздың жалпы қайшысы болуы мүмкін.