Абай өмірі – ғажап емір. бесікте әнмен әлдиленген ол
көшпелі елде, әртүрлі рулардың салтында әсершіл болып
еседі. абай ен төрт жасынан бастап елең шығарған. семей
қаласындағы ахмет риза медресінде оқыған. медреседе
ол араб, парсы тілдерін үйренеді. шығыс ақындарының
өлеңдерін оқиды. медреседе оқып жүрген жылдарының
соңында семейдегі орыс мектебіне түсіп оқиды. кейін
қ шағында дұрыс оқи алмаған орыс тілін қайтадан
оқи бастайды. семейдегі гоголь атындағы кітапханадан
орыс тілінде шыққан кітаптарды көп оқиды. осы кітапханада
е. л. михаэлиспен танысады.
абай ақындықты халықтың даналығынан,
тапқырлығынан, шеберлігінен үйренді. абай орыс мәдениеті
арқылы еуропа мәдениетімен танысты. абайды қарапайым халықтың өмірі
қатты толғандырды. олардың өмірі үшін күресті.
абай жас ұрпаққа көп көңіл бөлді. жағымсыз қылықтан аулақ
болуға шақырды. жасы үлкенді құрметтеуге, достыққа адал болуға,
білім-ғылымды үйренуге шақырды. жастарға уақытты тиімді пайдалану
керектігін айтты. «өмір-дүние дегенің - ағып жатқан су екен. жақсы-
жаман көргенің – ойлай берсең, у екен», - деп, өзінің ішкі уайымын
жазды. «әсемпаз болма әрнеге, өнерпаз болсаң, арқалан. сен де бір кірпіш
дүниеге кетігін тап та, бар қалан! » - деп, өмірден өз орнын табуды өсиет
етіп қалдырды. ол «жасымда ғылым бар деп ескермедім, пайдасын көре
тұра тексермедім. ержеткен соң түспеді уысыма, қолымды мезгілінен кеш
сермедім! » - деп, «ғылым-білімді толық игере алмадым» деп екiндi. перевод