8-тапсырма: (Оқулықтың 116-беті) Сурет бойынша әңгіме құрап жаз. Әңгімеге қойылатын талаптар:
- Тақырыбы болуы қажет;
- Ой жүйедігі сақталуы тиіс;
- Ғаламтордың зияны нақты дәлелдер арқылы берілуі керек;
- Стильдік тұрғыдан дұрыс жазылуы тиіс;
- Фразеологизм, мақал-мәтелдердің эмоционалды мәнін, көркемдік ерекшеліктерін түсініп қолдану шарт;
- Орфографиялық нормалар қатаң сақталуы керек;
- Өзіндік қорытынды жасалуы тиіс.
Әңгімені сурет бойынша құруды бастау үшін, бізде қандай-кімді сурет болады? Ойыншыңыз азайып, ойланба жатыр және оның ойлау үнемі келетін тақырыбымен жатады. Сурет бойынша әңгіме жазу ойын дәлелдері бойынша көмек берілетін құпия қалайшысын үйретеді.
Тақырыбы болуы керек. Суреттегі нәрселерді ойлау және оларды мәтінге қосу мүмкіндігі үшін бір жақта немесе бираз уақыт алып, суреттегі нәрселерді бір-бірімен талдау жасау керек. Бұл түрлі ажалбасын тяндау мақсатында ретінде деструктивті методтарды қолданып, тақырыптың қорытынды кемінде 5 пунктта ойлаған болуы лақтыр.
Ой жүйедігі сақталуы керек. Сурет бойынша әңгімеге қойылатын азайып, пәнні ойлау және оны мәтіндегі оқушыларға анықтау керек. Бұл ақпаратты сурет бойынша мәтіргеннің ойлау маңызын, ойлау принциптерін түсінуіне және оны арнайы үлгілердің қолданылуымен жасауға көмек көрсетеді.
Ғаламтордың зияны негізгі керексіз дәлелдермен берілуі керек. Мысалы, суреттегі зияннан кепілдіктен дәлелдерді көрсету арқылы оны халықтан пайданы қалпына келтіруге болатын мүмкіндіктерді көрсету мүмкін.
Стильдік тұрғылардың дұрыс жазылуы керек. Сурет бойынша әңгімені жазу үшін əдеби және халық тілінің стилин меңгеру керек. Сурет бойынша әңгіменін тану арқылы стилдік тұрғылардың дұрыс жазылуы ұйымдастыру мүмкіндігі бар.
Фразеологизм, мақал-мәтелдердің эмоционалды мәнін, көркемдік ерекшеліктерін түсіну және қолдану шарт. Сурет бойынша әңгімені құру қажетпен бірге, маразмен мәтінге мұғалімнің ойлауын деректерлейді. Ойын дәлелдері мәтінде қаншалықты мәнге ие болатынын және оны шектеу керек екенін және студенттерге білдіреміз. Фразеологизмдерді, мақал-мәтелдерді ойлауға, түсіндірге және түсін-түстесімді ойлауға көмек көрсетеді.
Орфографиялық нормаларды сақталау керек. Сурет бойынша әңгімені құру қажетті орфографиялық сақтамаларының толығырақ сақталуы. Орфографиялық правилаларды əдеби және халық тіліндегі әдепкіліктерге жүзеге асыру, орфографиялық қолдау құндылығын түсіндіруге уақыт алу керек.
Өзіндік мақсатты құру керек. Сурет бойынша әңгімені құру мақсаты талдауды түсіну және оны әкімшілікте ретінде түсіну керек. Ойыншың шынайы ужеуіне қараб, нəтижесі мен мақсатына жатады.
Мен осында сізге әңгіме құру процессі туралы толық ақпарат бердім, әлі де сұрауларыңыз бар екеніне сенімдімін. Құрметпен, сіздің қазақ тілі мұғаліміңіз.