8-тапсырма. Мәтінді оқыңдар. E
8
Теңіздегі арпалыс
...Жағада тұрған қайықты
екеулеп суға түсірді. Андрей
қайыққа қарғып мінгенде,
мына жақтан түйеші жігіт те
тері тоны қаудырлап қайыққа
кеудесімен асылды. Табаны
суға тиер-ти местен қара дауыл
қуған қайық қаңбақтай ұшып
ала жөнелді. Өмірі теңізге
шығып көрмеген түйеші жігіт сәл қозғалса суға кететіндей,
түс жоқ, өң жоқ, қалш-қалш етіп қайықтың кенерінен тас
қып ұстап, жабысып алды. Андрей қайықтың басын бұра ал-
май, жанталасып жүргенде, бұлар жағадан ұзап та кетіп еді.
Теңіз үстiнiң дауылы тіпті әлемет. Толқындар ірілене бастады.
Қаптай соққан қара дауыл Аралдың әупірім айқай желіне
ұласты да, теңіз үсті түтігіп, уылдап-шуылдап, үйдей-үйдей
толқындар су бетіне ереуілдеп ойнап шығады. Жалмұраттың
басы айналды. Қайда қараса да, қара жер көрінбеді. Табан асты
түпсіз құрдым. Қайнаған теңіз көз алдында дөңгеленіп үйіріліп
бара жатқасын, бұл көзін жұмып алды. «Иә, Құдай... Өзің...
Өзің сақта! Сақтай көр!» Үйдей толқындар енді ес жиғызбады.
Үстінен баса қалатындай, бірінен кейін бірі гүрілдеп келіп, он-
сыз да бір батып, бір шығып малтығып келе жатқан қайықты
сүзеген бұқадай қағып кетеді. Қайық
Түсіндірме
төңкеріле жаздап, екі қапталымен су
сөздік
сабалай бастады.
Қаудырлау – қаудыр-қау-
Андрей мұзға ыққан кісілерді
дыр ету.
құтқара алмасын білді, қайықты
Кенер – бір нәрсенің шеті, жағаға бұрып еді, әлгінде ыққа қа-
жиегі.
рай құлдилап шапқан қайық желге
Құлдилау еңіске қа-
қарсы аяғын баспай, төсiмен тол-
рай жылжу.
Әлемет – жерг. таңғалар-
қындарды сабалап, бір орында тұрып
лық ғаламат. Мұнда: күшті
алды. Андрей алқынғанына қарамай,
деген мағынада
қос ескекке күш салып есе берген-ді.

мәтінен есімдіктерді теріп жазу керек​

abduabdu2015    1   25.01.2021 10:20    5