1.Белгілі бір атау мағынасын білдіретін сөйлем түрін көрсетіңіз. А) Жай. В) Құрмалас. С) Мезгіл. D) Атаулы. Е) Жайылма. Дұрыс жауап С)Мезгіл

2.Тек қана тұрлаулы мүшелерден тұратын жай сөйлем түрін көрсетіңіз.
А) Жалаң. В) Жайылма. С) Толымсыз. D) Толымды. Е) Жақсыз. Дұрыс жауап

3.Тұрлаулы және тұрлаусыз мүшелері қатысқан жай сөйлем түрін көрсетіңіз.
А) Жайылма. В) Жалаң. С) Толымды. D) Толымсыз. Е) Жақсыз.

4.Жақсыз сөйлемді табыңыз.
А) Нарықтық экономикаға бет бұрдық. В) Елімізде көптеген кәсіпорындар пайда болды. С) Кәсіпкерлік жылдам дамыды. D) Демократиялық істерді жүзеге асырамыз. E) Бұл жерде суға түсуге болмайды.

5. Берілген жай сөйлемнің түрін анықтаңыз.
Бұл жерде суға түсуге болмайды.
А) Жақты сөйлем. В) Атаулы сөйлем. С) Сұраулы сөйлем. D) Жақсыз сөйлем. E) Жалаң сөйлем.

6. Жалаң сөйлемді көрсетіңіз.
A) Халық бар жерде – тіл де бар.
B) Еліміз Елтаңбасымен еңселі.
C) Зерттеулер баcталды.
D) Елдіктің белгісі еспетті.
E) Ақылды қария – ағып жатқан дария.

7. Сөйлемді анықтаңыз.
Көктем. Дала қараңғы.
A) Жалаң сөйлем
B) Жайылма сөйлем.
C) Жақты сөйлем.
D) Атаулы сөйлем.
E) Толымсыз сөйлем.

8. Атаулы сөйлемді анықтаңыз.
A) Ағасы бардың – жағасы бар.
B) Таң мезгілі.
C) Інісі бардың – тынысы бар.
D) Ел іші – өнер кешені.
E) Киімін жинастырды.

9. Жайылма сөйлемді көрсетіңіз.
A) Асқар – инженер.
B) Ол үйге кірді.
C) Алматы – астана.
D) Мал жайылды.
E) Бала – болашақ.

10. Атаулы сөйлемді табыңыз.
A) Су жылы екен.
B) Сізге сәлем деді.
C) Қараңғы түн еді.
D) Мәдени-демалыс паркі.
E) Сәлем жолдады.

11. Жайылма сөйлемді көрсетіңіз.
A) Қалың қар.
B) Қар жауды.
C) Қарлы тау.
D) Қар қалың жауды.
E) Қар жауып тұр.

1. Белгіленген атау мағынасын білдіретін сөйлем түрі - мезгіл сөйлем. Мезгіл сөйлемдері, бір немесе бірнеше ағымдағы күндердегі жаттығу немесе өткізілулерге дарынды сілтемелеп, оларды белгілеу мақсатында пайдаланылады. Мысалы, "жарықтар алдында мектепке бару" белгіленген атау мағынасын білдіреді, сондықтан ол - мезгіл сөйлем.

2. Тек қана тұрлаулы мүшелерден құратылатын жай сөйлем түрі - жалаң сөйлем. Жалаң сөйлемдер, салым жасауға немесе кәсіпкерлікке мекендесу үшін дайындалған. Мысалы, "білім алу үшін кітаптар сатылады" жай сөйлемі - жалаң сөйлемдің мысалынан одан тексеруге болатын жайын көрсетеді.

3. Тұрлаулы және тұрлаусыз мүшелер қатысқан жай сөйлем түрі - жайылма сөйлем. Жайылма сөйлемдер двусостык жасалған, олар жауып тұрады, сондықтан негізгі сөйлемге енгізілмейді. Мысалы, "ақталы аңдардың қорғасы негізде-куралы қорғадан болатын" тұрлаулы мен тұрлаусыз мүшедерді көрсетеді, сондықтан ол - жайылма сөйлем.

4. Жақсыз сөйлем "елдік дүниеңді эртең салып" белгілейді. Нөлге тең белгілі сөйлемдер жақсыз сөйлемдерге жатады.

5. Берілген сөйлемнің түрі - жақты сөйлем. Жақты сөйлемдер бір түрлі сауыттың атауы болатын жай сөйлемдердің бір түрі. Оларда жаттығымен қолжетімді мезгіл сөйлемі пайда болмайды. Дағдылардың тұрмысы "бұл жерде суға түсуге болмайды" сөйлемін жақты сөйлемдің мысалынан анықтарады.

6. Жалаң сөйлем - "халық бар жерде – тіл де бар" сөйлемімен көрсетіледі. Жалаң сөйлемдерде мамандандырылған, дүниежүзінде танытқан көптерілетін атаулар пайда болады.

7. Сөйлемді жақты сөйлем ретінде анықтаңыз. "Көктем" және "дала қараңғы" сөйлемдерінің аты-жаны реттелген болжаушы сөйлемдеріне сәйкес түшінулікті сөйлемдерге арналған.

8. Атаулы сөйлемді анықтаңыз. "Ағасы бардың – жағасы бар", "інісі бардың – тынысы бар", "ел іші – өнер кешені" сөйлемдері дайындалған атаулы сөйлемдерге түрлі мамандықтан және екінші сөйлемнің бірінші сөйлемде аталған сілтемелер беру арқылы анықталады.

9. Жайылма сөйлемді көрсетіңіз. "Ол үйге кірді", "мал жайылды" сөйлемдері мезгіл сөйлемдерінің белгілі болып табылады, оларды басқа бір атауды көрсету мақсатында пайдалану сөйлемдері болып анықталады.

10. Атаулы сөйлемді анықтаңыз. "Сізге сәлем деді", "қараңғы түн еді", "мәдени-демалыс паркі", "сәлем жолдады" сөйлемдері дайындалған атаулы сөйлемдерге деген меселесушілікті түрлі болжаушы сөйлемдің бірі.

11. Жайылма сөйлемді көрсетіңіз. "Қарлы тау", "қар қалың жауды" сөйлемдері жай сөйлемдерімен белгіленген ағымдағы жаттығуды танытатын жайылма сөйлемдер.