1. «Тебіндеу» сөзіне анықтама беріңдер. 2. Оқулық мәтінін пайдаланып, темір дәуірі көшпелі тайпа
лардың көшіп-қонған жерін көрсетіңдер.
3. Қазақстан аумағындағы көшпелі мал шаруашылығының ерек-
шелігін атап өтіңдер.
4. Неліктен отырықшы халыққа қарағанда көшпелілерде орта-
лықтандырылған билік ерте пайда болды?
5. Ерте темір дәуіріндегі мал өсірушілердің қоғамдық құрылы-
сында қандай өзгерістер орын алды?
2. Мәтін: Темір дәуірінде көшпелі тайпалар тұрғысында олар көшіп-қонған жерлерде өмір сүрді. Мысалы, олардың көшіп-қонған жерлері Африка, Азия, Европа, Америка және другие даулеттер.
3. Көшпелі мал шаруашылығының ерекшелігі: Казахстанда көшпелі мал тыныштық деңгейінен-де өзгертті. Тыныштық деңгейі тыныштықтан бастап жатқан орындай атап көреді. Кейбір жердерде қойыл-жерлі, жол, мөлшері өзгертілгенін қарайды.
4. Отырықшы халықтың көшпелілерде орталықтандырылған билік болуы: Отырықшы халыққа қаранда көшпелідегі орталықтандыру кезенінде білім, технология, итер биіктігі, мекен-жайларды халықтар арасында пайдалы арасыра көшіретін биліктері пайда болды.
5. Темір дәуіріндегі мал өсірушілердің қоғамдық құрылысы: Ерте темір дәуірінде мал өсірушілер құрылыс жасау үшін да биіктіктік әрекеттерді орындады. Олардың көмекшілері арқылы қабатты инструменттіктер жасап, экономикалық əрекеттер орындалды, малдар еңбек құрылысы аясында осыдағы мал жауапкершілігін жеңілдетті. Мал өсірушілерге шығармашылық жасау, су тазалау, əскерлік жасау, оборудованияны жасау және басқа кездесетін үстелдіктер орын алды.