Дәлелдеу керек: 1)мұнайды қолданғанда атмосфераны ластайтын және бүкіл дүние жүзілік экологиялық проблемаға әкеліп соғатын заттар бөлініп шығады 2)бір қалыпты бағасына қарамастан мұнай арзан болып қалады және жеңіл транспорттауға болады 3) газды пайдаланғанда жылу көп бөлінеді және басқаларға
қарағанда ауаны ластайды.бензин, мұнай, көмірге қарағанда 6 есе аз диоксид бөліп шығарады. оның автобустың дизельді двигателінде жүк машинада қолдануға болады және қазіргі кезге дейін табиғи газдың бағасы төмен 4)газды транспорттау үшін оны сұйық түрге келтіру керек. оны тиеген жерде үлкен жарылыс
болуы мүмкін. одан ң қаза болуы мүмкін. 5) электроэнергияның арзан түрі. 6) көмірді пайдаланған кезде, ол ауаны ластайды.

экология туралы мағлұмат

алғашқы экологиялық зерттеулерінің элементтерін біз көне дәуір оқымыстылары эмпедокл, гиппократ, аристотель, теофраст еңбектерінен көреміз. табиғат құрылыстарын зерттеушілер өсімдіктер мен жануарлар тіршілігіндегі морфологиялық, қ
бейімдеушіліктерді оның қоршаған табиғи ортасына тәуелділік шеңберінде экологиялық тұрғыдан қарастырады.

"экология" терминін ғылымға 1866 ж.. неміс ғалымы э.геккель енгізді.геккель ұлы ғылымды былай тұжырымдайды: "экология деп біз табиғат қатысты барлық бөлімдерді- жануарлардың оны
қоршаған органикалық және бейорганикалық ортамен әсіресе, өзімен тікелей немесе жанама қатынаста болатын жануарлармен және өсімдіктермен өзара ынтымақтастық немесе қатыстық жаулық әрекеттерінің бүкіл жиынтығының зерттеулерін түсінеміз.

қазіргі кезде экология кең, әлі толық қалыптасып
бітпеген іргелі және қ комплексіне айналып отыр.осы жайлы ғалымдардың ойлары:

н.ф.реймерс (1992 ж) "үлкен экология" еңбегінде "қазіргі жағдайда экология қазіргі заманғы кең мағынада алғанда биоэкологиялық шеңберінен шықты. ол қоғамдығы мен ішкі мазмұны бойынша жер туралы -қ,
-биологиялық және қоғамдық ғылымдар цикліне тең келетін білімдер цикліне айналды."-деп жазған.

ю.одум: "экология-табиғат пен қоғамдағы көп деңгейлі жүйелердің құрылысы мен тіршілік қызметі және олардың өзара байланысы туралы пәнаралық білімдер саласы."-деп
айтқан.

н.а.воронков: "қазіргі заманғы экологияны ағзалардың,соның ішінде ң қоршаған ортамен өзара қатынасын қоғамының қоршаған ортаға әсерінің шекті дәрежесін, осы әсерлерді кеміту немесе олардың толық нейтралдау мүмкіндіктерін және олардың ауқымын анықтай отырып зерттеулер мен
айналысатын ғылым ретінде қарастыру қажет.

стратегиялық тұрғыдан алған экология ң өзінің тіршілігін сақтауы және экологиялық дағдарыстан шығуы туралы ғылым."

ф.дре: "экология- болашақтың ғылымы, себебі ң біздің планетамызда өмір сүруінің өзі прогресімен анықталуы
мүмкін."

а.к.бродский: "тек биологиялық жүйелер экологияда ғана классикалық экологияның міндеттері мен функциясы сақталды."

р.риклефст: "егер біз табиғатпен қандай да бір келісімге келгіміз келсе, онда көптеген жағдайда біз оның талаптарын орындауға
тиіспіз."

энергетикалық проблемалар.

мұнай.қазіргі кезде ең маңызды энергетика.жақсы ған елдерде мұнайды 60 %, ал келе жатқан елдерде 40 % пайдаланады.қазақстанның жер қыртысы мұнайға бай.каспий маңы ойпаты, каспий теңізінің жағалауын қоса алғанда мұнай қоры 7 млрд.
тонна.арал маңында да мұнай қоры табылған.алдын ала жасалған есептеулер бойынша осы жерде 350 млн. тонна мұнай бар.

жағымды жағы: бір қалыпты бағасына қарамастан мұнай арзан отын болып қалады және оны жеңіл транспорттауға болады.

жағымсыз жағы: мұнайды қолданғанда
атмосфераны ластайтын және бүкіл дүние жүзілік экологиялық проблемаға әкеліп соғатын заттар бөлініп шығады.

газ.табиғи газ.ресей газды алудағы ең ұлы мемлекет.иран 14 %, а.қ.ш. 6 %.қазақстанның жер қыртысы табиғи газдарға бай.қарашығанақ кен орнындағы табиғи газ қоры 1,3 триллион
куб метрді құрайды.арал маңында газдың үлкен қоры табылған.алдын ала жасалған есептеулер бойынша 100 млрд. газ бар.

жағымды жағы: газды пайдаланғанда жылу көп бөлінеді және басқаларға қарағанда ауаны ластамайды.бензин, мұнай,көмірге қарағанда 6 есе аз диоксид бөліп шығарады.оны
автобустың дизельді двигателінде,жүк машинада қолдануға болады және қазіргі кезге дейін табиғи газдың бағасы төмен.