Güləş Güləş Azərbaycanın milli idman növüdür və qədim tarixi köklərə, ənənələrə malikdir. Bunu XI əsrdə Azərbaycana səyahət edən naməlum bir avropalı səyyahın çəkdiyi şəkillər də subut edir. Səyyah o zamankı Azərbaycan zorxanalarının rəsmini çəkmiş və güləşçilərin məşq səhnələrini ustalıqla təsvir etmişdir. Həmin dövrdə “Şərqdə ən güclü pəhləvan” adını hökmdarlar fəxrlə daşıyırmışlar. Belə hökmdarlardan biri də Eldənizlər dövlətinin XII əsrdə yaşamış hökmdarı Atabəy Məhəmməd Cahan Pəhləvandır.
Şərqdən fərqli olaraq, Avropada kollektiv idman növləri daha çox yayılmışdır. Bu idman növlərindən biri də reqbidir. Bir çoxları reqbinin futboldan yarandığını zənn edirlər. İlk dəfə reqbi eyniadlı ingilis şəhərində yaranmışdır. Heyətində 15 idmançı olan iki komanda 40 dəqiqəlik oyunun sonunda qalibi müəyyən edir.

1. Hansı fikir mətnə aid deyil?
A) Güləş idman növü qədim tarixə malikdir.
B) Reqbi idman növü futboldan yaranmışdır.
C) Keçmişdə hökmdarlar güləşlə məşğul olardılar.
D) Avropada kollektiv idman növləri daha çox yayılmışdır.
E) Məhəmməd Cahan Pəhləvan reqbi ilə məşğul olmuşdur.

2. İlk dəfə güləş haqqında kim məlumat vermişdir?
A) rəssamlar B) arxeoloqlar C) avropalı səyyah D) padşah E) dövlətin vəziri

3. İkinci abzasda altından xətt çəkimiş sözü hansı sözlə əvəz etmək olar?
A) əvvəl B) birinci C) sonuncu D) axırıncı E) ikinci

4. Mətndə Roma və ərəb rəqəmləri ilə verilmiş sayları sözlə yazın:


5. Mətndə cəmdə işlənmiş neçə söz var?
A) 5 B) 7 C) 9 D) 11 E) 1

6. Qeyri-müəyyən miqdar saylarından ibarət cərgəni göstərin:
A) minlərlə, yüz, onlarla B) üç-dörd, bir sıra, xeyli C) on-on iki, beşdə bir
D) min, az-çox, beş yüz E) yüz min, on, iyirmi

7. Təyini əvəzliklər hansılardır?


8. Hansı variantda sintaktik yolla düzələn azaltma dərəcəli sözlər verilmişdir?
A) ağımtraq, qığqırmızı B) kəmşirin, ala-çiy C) uzunsov, göytəhər
D) ən gözəl, sapsarı E) açıq-yaşıl, daha vacib

9. Hansı cümlənin xəbəri felin vacib şəklindədir?
A) Mən bu məktubu sabah yazasıyam.
B) Aytəkin mütləq rəhbərliyə məlumat verməlidir.
C) Kaş bu dünyada ancaq xoşbəxtlik hökm sürəydi.
D) Ata malından nə fayda, başda ağıl olmasa.
E) Yıxılana balta vurmazlar.

10. Nöqtələrin yerinə uyğun gələn şəkilçiləri yazın:
Evdə Zahid... yaxşı qarşıladılar. Çünki o, yarış... birinci yerə çıxmışdı. Bu onun bu günə qədər qazandığı ən böyük uğur... idi. Ailə üzvləri Zahid... hədiyyələr verdilər və onu təbrik etdilər. Zahid... bu uğur... hamı... sevindirdi.

11. Sözləri tərcümə edin:

столовая- разойтись -

испугаться- проклятый-

намерение- парус-

12. Atalar sözlərini tamamlayın:

Gördüyünü qoyub .

Vətənə gəldim .

Böyük ağacın kölgəsi də .

Özüm qürbətdəyəm

detka201080    2   10.12.2021 21:11    3