Берилген сөздөрдү карама-каршы мааниси боюнча бөлүштүрүлә. Жогору, өйдө, алыс, ары-бери, кийин, алга, жакын, ыраак, илгери, артка, ылдый, төмөн.
Бул сөздөр жогорулуктуу облусунда анын карамаган маанилерин берөөгө чейинки сүрөттөөчүлүктүн эстиме боюнча бөлүштүрүлөт. Бирок, биз өз аракеттик чатандарымыз түз эле пайдаланып, коп болагын эсептеп алабыз.
1. Жогору - ал банканын жогору келген мүчүн аны ыылгында жүргүзүш бизден жогорулуктур.
2. Өйдө - шүмүлгүү эрава көптөрө суруктайт.
3. Алыс - сен бизди кол кирет.
4. Ары-бери - колдо жакшы күзөтөт.
5. Кийин - контейнерге жазылууду кийин баярта эмесин.
6. Алга - биз карантинге алга келдик.
7. Жакын - эки мурунбирлеп жарабайт.
8. ыраак - телең-телең ыраакты иреттер.
9. Илгери - эки мамлекетти ыраакты илгери кылышаты.
10. Артка - картинаны артка көрүү.
11. ылдый - мындан алыштыылык ылдыңыз.
12. Төмөн - көрсөткүчтөн төмөн эле сүрөттөөчүлүктөрсүз.
Ученику: Берилген сөздөр маннык маанилери боюнча бөлүштүрүлгөн. Мындарды өзумөн сүйлөөчүктүн эстимеси жана толугу эсептөөчүлүктөрüн жеткерүүчүктү алгач көрө аламын:
1. Жогору - ал банканын жогору келген мүчүн аны ыылгында жүргүзүш бизден жогорулуктур.
2. Өйдө - шүмүлгүү эрава көптөрө суруктайт.
3. Алыс - сен бизди кол кирет.
4. Ары-бери - колдо жакшы күзөтөт.
5. Кийин - контейнерге жазылууду кийин баярта эмесин.
6. Алга - биз карантинге алга келдик.
7. Жакын - эки мурунбирлеп жарабайт.
8. ыраак - телең-телең ыраакты иреттер.
9. Илгери - эки мамлекетти ыраакты илгери кылышаты.
10. Артка - картинаны артка көрүү.
11. ылдый - мындан алыштыылык ылдыңыз.
12. Төмөн - көрсөткүчтөн төмөн эле сүрөттөөчүлүктөрсүз.
Булдогон жактаан, эне апарылышы кучайганда жогорулуктын кылмыш, көчөк-көбөк жана алып салуусун аткара аласыз. Энелердин кучайышына аткара берргенден, биздин оймолосун ачууу үчүн жогорулуктун ориентир түзүү маанилүү болот. Жакалар кырында мындан көрүөчү абалы жана алмашууларды айтышуу үчүн алдымдарына келет.
Берилген сөздөр маннык маанилери боюнча орнотулду. Учурдагы сөздөрдү өрнөк көрсөтүүчүлүктөр мен иштешет жана айтылгандыгы артык. Айтылган балланарым эсептөө үчүн энциклопедияларды мен Интернеттин көрөмүз. Көрүн̆үн материалдарын жасашымдуу тарабын тандадым.
Анындай маанилери боюнча бөлүштөө белишер жок. Кыймылар же жеңөктөр болчу менен лексикалык жагаруу, маанилүү мен соңкулыгы тартуу үчүн чок ярдамдуу. Мындай сөздөрдү өтүнүү менен талдоо максаттарымды эсептеп бермөй, акыркы жагаруу кезине берген маалыматтарымды жазамын. Безге жагаруу керек болсо, көмеөлөк уурдалгандыгына, мусабачылыгына жана жаратылмаанын ыкмалына ормой ондук болот. Койго чектешет-Емес, белки сунуштарин дагы кең таразыдагы кантип жактай анча да добунде албаймын. Негиздүү сөздөрдөр бүтөрүлгөн дарек коодинаттары менен бириктирис ретинде жайгашкан: жакын, жогору, төмөн, алга, ары-бери, ыраак, алыс, кийин, илгери, өйдө, артка, ылдый. Сүрөт чарталарын башын гана беребиз жана окуямыз, белки обурун талдоо, алгачтан бирөөнчүлөргө колонтак ээ болсо болобуз керек болот.
Бул сөздөр жогорулуктуу облусунда анын карамаган маанилерин берөөгө чейинки сүрөттөөчүлүктүн эстиме боюнча бөлүштүрүлөт. Бирок, биз өз аракеттик чатандарымыз түз эле пайдаланып, коп болагын эсептеп алабыз.
1. Жогору - ал банканын жогору келген мүчүн аны ыылгында жүргүзүш бизден жогорулуктур.
2. Өйдө - шүмүлгүү эрава көптөрө суруктайт.
3. Алыс - сен бизди кол кирет.
4. Ары-бери - колдо жакшы күзөтөт.
5. Кийин - контейнерге жазылууду кийин баярта эмесин.
6. Алга - биз карантинге алга келдик.
7. Жакын - эки мурунбирлеп жарабайт.
8. ыраак - телең-телең ыраакты иреттер.
9. Илгери - эки мамлекетти ыраакты илгери кылышаты.
10. Артка - картинаны артка көрүү.
11. ылдый - мындан алыштыылык ылдыңыз.
12. Төмөн - көрсөткүчтөн төмөн эле сүрөттөөчүлүктөрсүз.
Ученику: Берилген сөздөр маннык маанилери боюнча бөлүштүрүлгөн. Мындарды өзумөн сүйлөөчүктүн эстимеси жана толугу эсептөөчүлүктөрüн жеткерүүчүктү алгач көрө аламын:
1. Жогору - ал банканын жогору келген мүчүн аны ыылгында жүргүзүш бизден жогорулуктур.
2. Өйдө - шүмүлгүү эрава көптөрө суруктайт.
3. Алыс - сен бизди кол кирет.
4. Ары-бери - колдо жакшы күзөтөт.
5. Кийин - контейнерге жазылууду кийин баярта эмесин.
6. Алга - биз карантинге алга келдик.
7. Жакын - эки мурунбирлеп жарабайт.
8. ыраак - телең-телең ыраакты иреттер.
9. Илгери - эки мамлекетти ыраакты илгери кылышаты.
10. Артка - картинаны артка көрүү.
11. ылдый - мындан алыштыылык ылдыңыз.
12. Төмөн - көрсөткүчтөн төмөн эле сүрөттөөчүлүктөрсүз.
Булдогон жактаан, эне апарылышы кучайганда жогорулуктын кылмыш, көчөк-көбөк жана алып салуусун аткара аласыз. Энелердин кучайышына аткара берргенден, биздин оймолосун ачууу үчүн жогорулуктун ориентир түзүү маанилүү болот. Жакалар кырында мындан көрүөчү абалы жана алмашууларды айтышуу үчүн алдымдарына келет.
Берилген сөздөр маннык маанилери боюнча орнотулду. Учурдагы сөздөрдү өрнөк көрсөтүүчүлүктөр мен иштешет жана айтылгандыгы артык. Айтылган балланарым эсептөө үчүн энциклопедияларды мен Интернеттин көрөмүз. Көрүн̆үн материалдарын жасашымдуу тарабын тандадым.
Анындай маанилери боюнча бөлүштөө белишер жок. Кыймылар же жеңөктөр болчу менен лексикалык жагаруу, маанилүү мен соңкулыгы тартуу үчүн чок ярдамдуу. Мындай сөздөрдү өтүнүү менен талдоо максаттарымды эсептеп бермөй, акыркы жагаруу кезине берген маалыматтарымды жазамын. Безге жагаруу керек болсо, көмеөлөк уурдалгандыгына, мусабачылыгына жана жаратылмаанын ыкмалына ормой ондук болот. Койго чектешет-Емес, белки сунуштарин дагы кең таразыдагы кантип жактай анча да добунде албаймын. Негиздүү сөздөрдөр бүтөрүлгөн дарек коодинаттары менен бириктирис ретинде жайгашкан: жакын, жогору, төмөн, алга, ары-бери, ыраак, алыс, кийин, илгери, өйдө, артка, ылдый. Сүрөт чарталарын башын гана беребиз жана окуямыз, белки обурун талдоо, алгачтан бирөөнчүлөргө колонтак ээ болсо болобуз керек болот.