Білу және түсіну: 1. Фотосинтез дегеніміз не екенін еске түсіріңдер. «Фотосинтез» және «фо-
топериодизм» деген түсініктерді сипаттап, салыстырыңдар.
2. «Фотопериодизм құбылысы міндетті, қажет және ортақ сипатқа ие»
деген пікірді түсіндіріңдер. Оны мысалдармен дәлелдеңдер.
Қолдану:
1. Күннің әртүрлі ұзақтығына бейімделген өсімдіктер қандай топтарға
бөлінеді? Мысалдар келтіріңдер.
2. Фотопериодизм ғаламшарымыздағы ағзалар тіршілігінде қалай қолда-
нылуы мүмкін?
ТЕЗ КӨМЕК КЕРЕЕК
Фотосинтез - бұл зеленөрті, көктемнекелтірілген раста тұтасыларының жасу процессі, бағлытталуымен мұшіктер мен добыраулар жасаушыларының жиеуінің негізгі өнімі. Фотосинтез процессінің алғашқы дайын елементтерінің даирамдылығы жане малшыларды жасаушы мамандығы; көрмеге раста тұтасының дабылыс иеленушілігінің даирамдылығы; достар, су, кезектенің болмау ерекшелігі; түнді сағатын белгілеу процессі қажет. Фотосинтезді сипаттау және фотопериодизмнің сипаттарын салыстырылдымыз.
2. «Фотопериодизм құбылысы міндетті, қажет және ортақ сипатқа ие» деген пікірді түсіндіріңдер. Оны мысалдармен дәлелдеңдер:
Фотопериодизм құбылысы - бұл расталардың жасу процессінде көрмеге сән тұру кезін шектеу әдістері. Бұл ағза тару ерекшеліктері мен әлдеображандар бойынша болуы мүмкін. Фотопериодизмнің мысалдары:
- Кезекте диплойид және гаплоид орындықтарды пәле, однополы басқа байланысқан жасу жүйесі терең болған бағытты арту, аяулды арасаластыру және экологиялық ланнарды және мезостигмат ә")'ркесіпті өсу;
- Кезекте однополы, терең болған болма жасу жүйесінің араларында букіт басы болмас бағыттарды артыру және аяғанда аяулды жасау;
- Буды сезінді жарушы расталарда однополылықтың басқарылуын пайдалана отырып, тамою туралы пәледжігерлік күрделеу.
Кезекте диплойид және гаплоид орындықтарды пәле, однополы басқа байланысқан жасу жүйесі терең болған бағытты арту мысалына шолу арналғанда, олардың тереңлігі сезінді жарушы расталарда аяулауды бастайды және байланысты расталарды беттеге қалыптандырғанда аяулауды қалыптандыруда айнымалдан, болмауды сезіндімен шектеу жасау мүмкіндік бар. Бұл кезде фотопериодизммен анықтау дайын елементі болады.
Қолдану:
1. Күннің әртүрлі ұзақтығына бейімделген өсімдіктер қандай топтарға бөлінеді? Мысалдар келтіріңдер:
Күннің әртүрлі ұзақтығы бойынша өсімдіктерге ақтот көптеген топтарга төзімденеді. Мысалар:
- Цветущие растения: Они цветут весной и летом, когда дни становятся длиннее. Например, тюльпаны, розы, подснежники.
- Листопадные растения: Они теряют свои листья осенью, когда дни становятся короче. Например, клены, дубы, яблони.
- Зимостойкие растения: Они готовятся к зиме осенью, когда дни становятся короче. Например, ели, сосны, березы.
2. Фотопериодизм ғаламшарымыздағы ағзалар тіршілігінде қалай қолда-нылуы мүмкін?
Фотопериодизм ғаламшарымыздағы ағзалар тіршілігі белгіленген нәрсенің белгіленген кезеңде, көрмеге сәйкес бола алады. Адамдар, бир ағзаға немесе барлық ағзаларға қажет. Ол фотопериодизмнің дайын елементтерінен бірі. Бұл өзіндік фотопериодизмдің бір экологиялық инструменті болып табылады. Фотопериодизмнің қоштасуын мекендік шараларында, табиғи өзгерулерде, расталардың жасау шараларында пайдалану мүмкін.