1.Адзначце неразвітыя двухсастаўныя сказы: 1) Зіма халодная. 2) Зімой дні кароткія.
3) Горад будуецца, становіцца прыгажэйшым. 4) Прыемная прахалода. 5) Ты заходзь,
сястрыца, не забывайся.
2.Адзначце сказы, у якіх дзейнік выражаны сінтаксічна непадзельным
словазлучэннем: 1) За прагалам віднеліся тры высачэзныя дубы. 2) Днём, пасля ўрокаў,
дадому яе [настаўніцу] праводзіў звычайна хтосьці з вучняў. 3) Між тым наўкола ляжала
чыстая снегавая дарога. 4) Пах хлеба напаўняў хату, расплываўся па двары, падбадзёрваў,
абуджаў радасць. 5) Усе жыхары былі сагнаны ў той канец вёскі, дзе стаяла старая вялікая
адрына.
3.Адзначце сказы з састаўнымі іменнымі выказнікамі: 1) Сенажаць была куп’істая,
занядбаная, парослая драсёнам ды шчаўем. 2) Праз колькі хвілін Кастусь усё ж
прыўзняўся на локцях і пачаў узірацца ў касагор ля дарогі. 3) Антось мог без памылкі
ўявіць сабе ўсё гэта падводнае царства. 4) Дружок быў кемлівым вучнем, Кастусёвы
каманды лавіў на ляту. 5) Бусліха не вытрымала і ўзляцела, села на ўсохлай вершаліне
бліжняга дуба.
4.Адзначце сказы, у якіх выказнікі ўжыты ў правільнай форме: 1) Тры вучні
пагадзіліся дапамагчы аднакласніку. 2) Некалькі чалавек адразу ж пераселі на іншы
аўтобус. 3) Трое партызан спалі на падлозе. 4) Большасць пасадак не прыжыліся. 5) Сем
дзён мінула так хутка, што мы не паспелі засумаваць па маме.
5.Адзначце сказы, у якіх паміж дзейнікам і выказнікам патрэбна паставіць
працяжнік: 1) Пяць плюс сем __ дванаццаць. 2) Хлопец ужо з маленства адчуў, што
жыццё __ не вясёлае, бесклапотнае свята. 3) Лось __ вялікі майстар прабірацца па балоце.
4) У яго ўяўленні гэтыя людзі __ героі, на якіх можна пазіраць толькі з вялікай пашанаю.
5) Да пэўнай ступені бусел __ сімвал Беларусі.
1) Зіма халодная.
Обоснование: Этот сказ состоит только из одной части, не имеет союза или другого главного предложения.
2) Зімой дні кароткія.
Обоснование: Этот сказ также состоит из одной части, но он имеет два главных предложения, связанных союзом "дні". Кроме того, в этом сказе ошибка в написании слова "короткія", правильно будет "кароткія".
3) Горад будуецца, становіцца прыгажэйшым.
Обоснование: Этот сказ состоит из двух главных предложений, связанных союзом "становіцца". Второе предложение является частью первого предложения и не может существовать самостоятельно.
4) Прыемная прахалода.
Обоснование: Этот сказ состоит из одной части и не имеет других главных предложений или связующих слов.
5) Ты заходзь, сястрыца, не забывайся.
Обоснование: Этот сказ состоит из одной части, но имеет побудительное предложение "заходзь" и вводные слова "сястрыца".
2. Сказы с синтаксически непадзельным словазлучэннем:
1) За прагалам віднеліся тры высачэзныя дубы.
Обоснование: В этом сказе слова "за прагалам" и "віднеліся" образуют звязную синтаксическую конструкцыю.
2) Днём, пасля ўрокаў, дадому яе праводзіў звычайна хтосьці з вучняў.
Обоснование: В этом сказе вводные слова "днём" и "пасля ўрокаў" не связаны с другими словами в предложении и не влияют на его смысл.
3) Між тым наўкола ляжала чыстая снегавая дарога.
Обоснование: В этом сказе слова "між тым" и "наўкола" не связаны с другими словами в предложении и не влияют на его смысл.
4) Пах хлеба напаўняў хату, расплываўся па двары, падбадзёрваў, абуджаў радасць.
Обоснование: В этом сказе слова "пах хлеба" и "ранцаваліся" образуют звязную синтаксическую конструкцыю.
5) Усе жыхары былі сагнаны ў той канец вёскі, дзе стаяла старая вялікая адрына.
Обоснование: В этом сказе слово "у той" связано со словами "канец вёскі" и "стаяла старая вялікая адрына" и образует звязную синтаксическую конструкцыю.
3. Сказы с састаўнымі іменнымі выказнікамі:
1) Сенажаць была куп’істая, занядбаная, парослая драсёнам ды шчаўем.
Обоснование: В этом сказе слова "сенажаць была", "куп’істая", "занядбаная", "парослая" образуют звязную синтаксическую конструкцыю.
2) Праз колькі хвілін Кастусь усё ж прыўзняўся на локцях і пачаў узірацца ў касагор ля дарогі.
Обоснование: В этом сказе фраза "праз колькі хвілін" связана со словами "Кастусь усё ж прыўзняўся на локцях" и образует звязную синтаксическую конструкцыю.
3) Антось мог без памылкі ўявіць сабе ўсё гэта падводнае царства.
Обоснование: В этом сказе слова "мог без памылкі" и "ўяўліць сабе ўсё" связаны с другими словами в предложении и образуют звязную синтаксическую конструкцыю.
4) Дружок быў кемлівым вучнем, Кастусёвы каманды лавіў на ляту.
Обоснование: В этом сказе слова "дружок быў", "кемлівым вучнем" и "Кастусёвы каманды" связаны между собой и образуют звязную синтаксическую конструкцыю.
5) Бусліха не вытрымала і ўзляцела, села на ўсохлай вершаліне бліжняга дуба.
Обоснование: В этом сказе фраза "не вытрымала і ўзляцела" связана со словами "села на ўсохлай вершаліне бліжняга дуба" и образует звязную синтаксическую конструкцыю.
4. Сказы, у якіх выказнікі ўжыты ў правільнай форме:
1) Тры вучні пагадзіліся дапамагчы аднакласніку.
Обоснование: В этом сказе выразная форма числітліка "тры" ўжыта ў правільнай форме.
2) Некалькі чалавек адразу ж пераселі на іншы аўтобус.
Обоснование: В этом сказе сказаказчык выразна паказвае, што гаворыць аб некалькіх чалавеках, якое пяшчотнае больш за два.
3) Трое партызан спалі на падлозе.
Обоснование: В этом сказе выразная форма числітліка "трое" ўжыта ў правільнай форме.
4) Большасць пасадак не прыжыліся.
Обоснование: В этом сказе прыкметнік "большасць" ўжытая ў правільнай форме.
5) Сем дзён мінула так хутка, што мы не паспелі засумаваць па маме.
Обоснование: В этом сказе выразная форма числітліка "сем" ўжыта ў правільнай форме.
5. Сказы, у якіх паміж дзейнікам і выказнікам патрэбна паставіць працяжнік:
1) Пяць плюс сем __ дванаццаць.
Обоснование: В этом сказе между дзейнікам "пяць плюс сем" і выказнікам "дванаццаць" трэба паставіць працяжнік "+".
2) Хлопец ужо з маленства адчуў, што жыццё __ не вясёлае, бесклапотнае свята.
Обоснование: В этом сказе между дзейнікам "жыццё" і выказнікам "не вясёлае, бесклапотнае свята" трэба паставіць працяжнік "–".
3) Лось __ вялікі майстар прабірацца па балоце.
Обоснование: В этом сказе между дзейнікам "лось" і выказнікам "вялікі майстар прабірацца па балоце" трэба паставіць працяжнік "–".
4) У яго ўяўленні гэтыя людзі __ героі, на якіх можна пазіраць толькі з вялікай пашанаю.
Обоснование: В этом сказе между дзейнікам "гэтыя людзі" і выказнікам "героі, на якіх можна пазіраць толькі з вялікай пашанаю" трэба паставіць працяжнік "–".
5) Да пэўнай ступені бусел __ сімвал Беларусі.
Обоснование: В этом сказе между дзейнікам "бусел" і выказнікам "сімвал Беларусі" трэба паставіць працяжнік "–".